Υπό την πίεση του δεύτερου κύματος της πανδημίας, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority – EBA) επιτρέπει στις τράπεζες να προσφέρουν σε δανειολήπτες νέες αναστολές ή άλλου τύπου ευνοϊκές ρυθμίσεις ως τις 31 Μαρτίου του 2021, χωρίς να υποχρεώνονται να αναγνωρίζουν πιστωτικές ζημιές.
Η EBA ανακοίνωσε ότι επαναφέρει σε ισχύ, με δύο σημαντικές τροποποιήσεις, τις Κατευθυντήριες Γραμμές που έδωσε στις 2 Απριλίου στις ευρωπαϊκές τράπεζες, ώστε να μπορέσουν να διευκολύνουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά εν μέσω της πανδημίας. Στην Ελλάδα, αν και δεν εφαρμόσθηκε γενικό μορατόριουμ στην πληρωμή των δανείων με νομοθετική ρύθμιση, οι τράπεζες έθεσαν σε αναστολή δάνεια ύψους 20,6 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ ειδικά για τα δάνεια του τουριστικού τομέα οι αναστολές που χορηγήθηκαν φθάνουν ως το τέλος του 2021.
Με τη σημερινή ανακοίνωσή της, η EBA θέτει νέους «κανόνες παιχνιδιού», καθώς διακρίνει σε δύο κατηγορίες τα δάνεια: αυτά που ήδη έχουν λάβει αναστολή και όσα δεν έχουν επωφεληθεί από ευνοϊκά μέτρα. Ειδικότερα, ορίζει ότι μόνο δάνεια που έχουν τεθεί σε αναστολή, μετάθεση πληρωμής ή έχουν μειωθεί στο πλαίσιο γενικής αναστολής όχι περισσότερο από 9 μήνες συνολικά μπορούν να επωφεληθούν από την εφαρμογή των νέων Κατευθυντηρίων Γραμμών.
Στην Ελλάδα τα περισσότερα από τα δάνεια που έχουν τεθεί σε αναστολή εντάχθηκαν σε ευνοϊκή ρύθμιση ήδη από τον Μάρτιο – Απρίλιο του 2020, συνεπώς βρίσκονται πολύ κοντά στο ανώτατο όριο των 9 μηνών που θέτει η EBA και δεν θα μπορέσουν να επωφεληθούν για παράταση ευνοϊκών μέτρων.
Όμως, «ανοίγει παράθυρο», ώστε όσα δάνεια δεν έχουν πάρει ήδη αναστολή να μπορούν να πάρουν ως τις 31 Μαρτίου. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις που άντεχαν ως τώρα στην πίεση της κρίσης, αλλά ενδεχομένως να δοκιμάζονται σε οριακό βαθμό με το δεύτερο lockdown, να ζητήσουν από τις τράπεζες την αναστολή πληρωμής των δανείων τους.
Εκτός από το όριο των 9 μηνών, όμως, η EBA θέτει και ένα δεύτερο, αρκετά αυστηρό κανόνα για τις τράπεζες. Για τα δάνεια που βρίσκονται στα αναστολή, θα είναι υποχρεωμένες να ενημερώνουν την εποπτική αρχή, δηλαδή τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών, για το σχέδιο που έχουν ώστε αυτά τα δάνεια να μην γίνουν «κόκκινα».
Παράλληλα, η εποπτική αρχή καθοδηγείται από την EBA να παρεμβαίνει όταν κρίνει σκόπιμο και να επιβάλλει στις τράπεζες να αναγνωρίζουν ζημιές, όταν κρίνει ότι δάνεια έχουν υψηλό βαθμό κινδύνου να καταστούν μη εξυπηρετούμενα.
Οι αρχικές Κατευθυντήριες Γραμμές ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου 2020 για να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα μπορούν να προσφέρουν αναστολές πληρωμών δανείων στους πελάτες τους, αποφεύγοντας το χαρακτηρισμό αυτών των δανείων ως μη εξυπηρετούμενων, ώστε να μην είναι υποχρεωμένες να αναγνωρίζουν πρόσθετες ζημιές.
Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με την EBA, αναγνωρίσθηκε ο κρίσιμος ρόλος των τραπεζών στην παροχή ρευστότητας στην οικονομία εν μέσω πανδημίας. Οι Κατευθυντήριες Γραμμές έληγαν τον Ιούνιο του 2020, αλλά παρατάθηκαν για τρεις μήνες και από το τέλος Σεπτεμβρίου είχε αρχίσει η σταδιακή παύση της εφαρμογής τους, μέχρι που ανανεώθηκε σήμερα ως το τέλος Μαρτίου 2021
