Με χειρότερη χρονιά το 2014, η χώρα μας δείχνει τάσεις ανάκαμψης στον τομέα της καινοτομίας τα τελευταία χρόνια, με ισχυρή θέση στην καινοτομία από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συνεργασίες, καθώς και με την ανάπτυξη ελκυστικών συστημάτων έρευνας, αλλά και με αδυναμίες που εστιάζονται στην πνευματική ιδιοκτησία, την χρηματοδότηση και υποστήριξη της καινοτομίας.
“Ισχυρό χαρτί” για τη χώρα μας είναι ο δείκτης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του πληθυσμού, υστερούμε όμως σε διδακτορικά και δια βίου εκπαίδευση.
Αντίστοιχα ισχυρός είναι και ο δείκτης διεθνών επιστημονικών συνδημοσιεύσεων, καθώς και αυτός που αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καινοτομίας στο μάρκετινγκ και την οργάνωση κυρίως και ακολουθούν οι αντίστοιχες επιχειρήσεις με καινοτόμα προϊόντα και in-house innovating.
H κατάθεση πατέντων κυμαίνεται μεταξύ 50-90% του αντίστοιχου μέσου όρου, παρόλα αυτά, η απασχόληση σε τομείς εντατικοποίησης της γνώσης, τείνει αυξανόμενη.
O ετήσιος ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων καινοτομίας αξιολογεί συγκριτικά τις επιδόσεις των κρατών μελών της ΕΕ και επιλεγμένων τρίτων χωρών στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, και παρέχει μια εικόνα των σχετικών ισχυρών και αδύναμων σημείων των συστημάτων τους, στους τομείς αυτούς. Βοηθά τις χώρες να αξιολογήσουν τις πτυχές στις οποίες πρέπει να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στην καινοτομία.
Ο πίνακας του τρέχοντος έτους αποκαλύπτει ότι οι επιδόσεις της ΕΕ στον τομέα της καινοτομίας εξακολουθούν να βελτιώνονται και ότι τα τελευταία χρόνια έχει επιταχυνθεί ο ρυθμός προόδου.
Αναμένεται περαιτέρω βελτίωση στο προσεχές μέλλον, αλλά η πρόοδος παραμένει άνιση εντός της ΕΕ. Η ΕΕ καλύπτει τη διαφορά που τη χωρίζει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ χάνει έδαφος έναντι της Νότιας Κορέας.
Διεθνώς
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ εξακολουθεί να βελτιώνει τη θέση της απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία και τον Καναδά. Σε σχέση με τη Νότια Κορέα, η ΕΕ έχει μείνει πίσω, αλλά αναμένεται να φτάσει σταδιακά στο ίδιο επίπεδο τα προσεχή χρόνια.
Ο ρυθμός αύξησης των επιδόσεων της Κίνας σε σχέση με τον αντίστοιχο της ΕΕ είναι τρεις φορές υψηλότερος. Το προβάδισμα στις επιδόσεις της ΕΕ έναντι της Βραζιλίας, της Ινδίας, της Ρωσίας, και της Νότιας Αφρικής παραμένει σημαντικό.
Στην Ευρώπη
Οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας βελτιώθηκαν στην ΕΕ, αλλά όχι σε όλα τα κράτη μέλη. Κατά μέσο όρο, οι επιδόσεις καινοτομίας της ΕΕ βελτιώθηκαν κατά 5,8 ποσοστιαίες μονάδες από το 2010. Ωστόσο, δεν υπήρξε σύγκλιση μεταξύ των χωρών της ΕΕ που δεν έχουν πολύ καλές επιδόσεις και εκείνων με πολύ καλές επιδόσεις.
Από το 2010, οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας βελτιώθηκαν σε 18 και μειώθηκαν σε 10 χώρες της ΕΕ. Τη μεγαλύτερη βελτίωση παρουσιάζουν η Λιθουανία, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ τη μεγαλύτερη επιδείνωση η Κύπρος και η Ρουμανία.
Τα κράτη μέλη κατατάσσονται σε τέσσερις ομάδες επιδόσεων βάσει της μέσης βαθμολογίας των επιδόσεών τους Με βάση τη μέση βαθμολογία των επιδόσεών τους, όπως υπολογίζεται από έναν σύνθετο δείκτη, τον συνοπτικό δείκτη καινοτομίας, τα κράτη μέλη κατατάσσονται σε τέσσερις διαφορετικές ομάδες επιδόσεων.
- Η Δανία, η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πρωτοπόροι της καινοτομίας με επιδόσεις καινοτομίας πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
- Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία και η Σλοβενία είναι χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας, πάνω από τον μέσο όρο ή κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ.
- Οι επιδόσεις της Κροατίας, της Κύπρου, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας, της Σλοβακίας και της Ισπανίας είναι χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι χώρες αυτές έχουν μέτριες επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας.
- Η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι ουραγοί της καινοτομίας, με επιδόσεις πολύ χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Στη φετινή έκδοση, το Λουξεμβούργο (πρώην χώρα με καλές επιδόσεις καινοτομίας) συγκαταλέγεται στην ομάδα των χωρών που είναι πρωτοπόροι της καινοτομίας, ενώ η Γερμανία -η οποία στις προηγούμενες εκδόσεις κατατασσόταν στην ομάδα αυτή- βρίσκεται τώρα στις χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας. Ωστόσο, οι συνολικές διαφορές στις επιδόσεις μεταξύ των πρωτοπόρων και των χωρών με καλές επιδόσεις είναι μικρές.
27 δείκτες
Οι επιδόσεις των συστημάτων καινοτομίας μετριούνται με βάση τέσσερις βασικούς τύπους δεικτών και δέκα διαστάσεις της καινοτομίας, λαμβάνοντας υπόψη συνολικά 27 διαφορετικούς δείκτες.
Οι συνθήκες πλαισίου καταγράφουν τις βασικές κινητήριες δυνάμεις των επιδόσεων στον τομέα της καινοτομίας που εντοπίζονται εκτός των επιχειρήσεων και καλύπτουν τρεις διαστάσεις της καινοτομίας: ανθρώπινοι πόροι, ελκυστικά ερευνητικά συστήματα και φιλικό περιβάλλον για την καινοτομία.
Οι επενδύσεις περιλαμβάνουν τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία και καλύπτουν δύο διαστάσεις: χρηματοδότηση και υποστήριξη και επενδύσεις επιχειρήσεων.
Οι δραστηριότητες καινοτομίας λαμβάνουν υπόψη τις προσπάθειες καινοτομίας στο επίπεδο της επιχείρησης που ομαδοποιούνται σε τρεις διαστάσεις της καινοτομίας: καινοτόμοι, διασυνδέσεις και στοιχεία διανοητικής ιδιοκτησίας.
Η επίδραση αφορά τα αποτελέσματα των καινοτομικών δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων σε δύο διαστάσεις της καινοτομίας: επίδραση στην απασχόληση και αποτελέσματα πωλήσεων.
Μετά το 2010 η πρόοδος ήταν πολύ μεγάλη όσον αφορά το φιλικό για την καινοτομία περιβάλλον (ιδίως στην ευρυζωνική διείσδυση), τους ανθρώπινους πόρους (κάτοχοι διδακτορικού) και τα ελκυστικά ερευνητικά συστήματα (κυρίως διεθνείς συνδημοσιεύσεις ερευνητών).
Είναι επίσης ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι επενδύσεις των επιχειρήσεων και οι επενδύσεις σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου έχουν αυξηθεί σημαντικά. Αντιθέτως, οι κρατικές δαπάνες για την Ε&Α ως μερίδιο του ΑΕΠ παραμένουν κάτω από το επίπεδο του 2010.
Το μερίδιο των ΜΜΕ που καινοτομούν έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία, αλλά προκαταρκτικά στοιχεία από την έρευνα για την κοινοτική καινοτομία δείχνουν μια πρόσφατη θετική αντιστροφή της τάσης αυτής. Μαζί με περαιτέρω αυξήσεις της ευρυζωνικής διείσδυσης και των επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου αναμένεται ότι οι δραστηριότητες της επιχειρηματικής καινοτομίας θα βοηθήσουν να επιταχυνθεί η μεγέθυνση στις επιδόσεις της ΕΕ τα προσεχή χρόνια.
