Ο Σύλλογος Δανειοληπτών & Προστασίας Καταναλωτών Βορείου Ελλάδος, σχετικά με πρόσφατη απόρριψη προσφυγής δανειοληπτών με τη αιτιολογία του περίφημου “δόλου του οφειλέτη”, δηλώνει:
“Δόλος του Οφειλέτη” στοιχειοθετείται όταν ο δανειολήπτης προσπάθησε να πάρει κάποιο δάνειο γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι δεν μπορεί να το αποπληρώσει ή κάνοντας αργότερα πράξεις με δική του ευθύνη που τον έφεραν σε αδυναμία να το αποπληρώσει. Όμως αυτή η αιτιολογία χρησιμοποιείται παρά το πνεύμα του Νόμου και με ξεκάθαρη πρόθεση προς όφελος των Τραπεζών και κατά των Ελλήνων δανειοληπτών όταν δεν συνοδεύεται από αντικειμενικά στοιχεία.
Για να είναι έννομη οποιαδήποτε απόφαση, απαιτούνται αντικειμενικά στοιχεία που αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, απαιτούνται αποδείξεις πως ο οφειλέτης απέκρυψε στοιχεία ή εξαπάτησε τους υπάλληλους ενός πιστωτικού ιδρύματος και όχι μόνο αναφορές σε κάποια αμφίβολη “πρόθεση” του οφειλέτη. Το αδίκημα της απάτης, όπως προβλέπεται και τιμωρείται από το άρθρο 386 ΠΚ, αναφέρεται σε παράληψη ή ανοχή ή σε εν γνώσει παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών, γεγονότων που αναφέρονται στο παρελθόν και στο παρόν αλλά σε καμία περίπτωση στο μέλλον. Στην τελευταία περίπτωση τότε πρόκειται για “υπόσχεση”, λόγος για τον οποίο ο κατηγορούμενος απαλλάσσεται, όπως συμβαίνει και για το αδίκημα της έκδοσης ακάλυπτης μεταχρονολογημένης επιταγής.
Αν δεν υπάρχει αποδεδειγμένη απόκρυψη ή παραποίηση στοιχείων είναι ξεκάθαρη η ευθύνη του τραπεζικού ιδρύματος, καθώς ολοφάνερα δεν έκανε την αναγκαία έρευνα πριν χορηγήσει την πίστωση. Αυτό νομικά υποστηρίζεται από τη διάταξη “περί συντρέχοντος πταίσματος της τράπεζας” (ΑΚ 300). Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε προσωπική εμπειρία αυτής της κατάστασης όταν το διάστημα 2000-2008 οι Τράπεζες διαφήμιζαν δάνεια όλων των ειδών (διακοποδάνεια, εορτοδάνεια κλπ) και απέστελλαν ταχυδρομικά πιστωτικές κάρτες με υψηλό πιστωτικό όριο σε δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς, επιχειρηματίες κλπ, προτρέποντας τους να τις ενεργοποιήσουν, χωρίς φυσικά κανένα έλεγχο των οικονομικών τους δεδομένων.
Όλοι μας γνωρίζουμε πως οι περισσότεροι Έλληνες οφειλέτες βρέθηκαν σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών γιατί ήταν αδύνατο να προβλέψουν την οικονομική κρίση και τη χρεοκοπία της χώρας μας. Εξάλλου, τις συνέπειες αυτές δεν τις προέβλεψε ούτε η ίδια η Ελλάδα, ούτε και οι πιστωτές της, οι οποίοι συνέχιζαν να την πιστώνουν αγοράζοντας ομόλογα του ελληνικού δημοσίου.
Εξαιτίας των παραπάνω, σε περιπτώσεις που με κανένα τρόπο δεν αποδεικνύεται αντικειμενικά ο δόλος, οι αρχές οφείλουν να μη καταφεύγουν στην αιτιολογία του “δόλου”, παραβιάζοντας έτσι τη νομική και ηθική τάξη.
Ο ΣΔκΠΚΒΕ συνεχίζει τον αγώνα του ώστε να τηρείται το πνεύμα του νόμου και να αποδίδεται σύννομη και ουσιαστική δικαιοσύνη τους συμπολίτες μας, στους οποίους φορτώνονται άδικα όλα τα δεινά της οικονομικής κρίσης, χωρίς υποστήριξη από το κράτος και τους θεσμούς.
