Οι δύο σημαντικοί διανοητές της εποχής μας, ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς και ο κ. Στέλιος Ράμφος, συμμετείχαν στο 2ο Thessaloniki Helexpo Forum που διοργανώνεται στο πλαίσιο της 85ης ΔΕΘ.
Αυτό που χαρακτηρίζει την εποχή μας, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο, πανεπιστημιακό και πολιτικό επιστήμονα, κ. Κωνσταντίνο Τσουκαλά, είναι πως οι επιλογές είναι παρά πολύ λίγες. Καμία χώρα δεν είναι σε θέση να σκεφτεί, να προγραμματίσει και να επιβάλλει τον δικό της δρόμο για το μέλλον, γιατί είναι όλες αλυσοδεμένες σε ένα σύστημα εξουσιών. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ιστορία της πανδημίας είναι μια ρήξη στο σύστημα αυτό. Η λέξη κυβέρνηση έχει εξαφανιστεί και έχει υποκατασταθεί από τη λέξη διακυβέρνηση. «Έχετε ακούσει τα τελευταία 20 χρόνια καμία χώρα να έχει εκπονήσει το δικό της σχέδιο για το μέλλον, τον δικό της δρόμο για τον σοσιαλισμό, για την πρόοδο ή για μια οποιαδήποτε νέα κατάσταση, την οποία θέλει να επιβάλλει;» αναρωτήθηκε, σημειώνοντας πως όλες οι χώρες έχουν υποκύψει σε μια άνωθεν προερχόμενη συστημική ιδεολογία, που λέει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο από το να υπηρετούμε ένα σύστημα δεδομένων εξουσιών. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλο και λιγότερο υπάρχουν διαφορές και όλο και περισσότερο η πολιτική αντιπαράθεση παίρνει μορφή θεατρικής αντιπαράθεσης που είναι όμως στον λόγο και όχι στην πράξη. Όλες οι κυβερνήσεις είναι αναγκασμένες από τη δύναμη των πραγμάτων να κινηθούν σε στενά πλαίσια. Όπως επισήμανε όμως ο κ. Τσουκαλάς, η πανδημία επανέφερε την αυτονομία του πολιτικού στο προσκήνιο και κατέστησε σαφές ότι το κράτος είναι αναγκαία προϋπόθεση για να λυθούν τα μείζονα προβλήματα και να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες. «Δεν ξέρω όμως αν αυτό θα κρατήσει» έσπευσε να προσθέσει.
Από την πλευρά του ο φιλόσοφος, συγγραφέας και νομικός, κ. Στέλιος Ράμφος, τόνισε πως η αγκύλωση στο παρελθόν είναι σημαντικό θέμα για να μιλήσουμε για το άνοιγμα στο μέλλον, σημειώνοντας πως όλη η νεοελληνική ιστορία είναι ένα μαλλιοτράβηγμα προς τα μπρος και προς τα πίσω. Μάλιστα, ο κ. Ράμφος έφερε ένα διαχρονικό παράδειγμα από τις ΔΕΘ, για τις ομιλίες των πρωθυπουργών, που εκθέτουν απόψεις και σχέδια για τη βοήθεια που θα παράσχει η εκάστοτε κυβέρνηση στον λαό.
Ο ομιλητής πρωθυπουργός της κάθε ΔΕΘ λέει «περιμένετε από μας» και οι άλλοι, οι πολίτες, πρέπει να περιμένουν, αντί να πουν ότι «εμείς οι ίδιοι πρέπει να κάνουμε κάτι», δεν έχουν τρόπο να σκεφτούν και να παράγουν μέλλον, εξήγησε ο κ. Ράμφος. Σύμφωνα δε με τον ίδιο, εδώ έχουμε μια θεμελιώδη δομή κρατικής ύπαρξης, που με καλή διάθεση και αγάπη για τον τόπο λέει «περιμένετε από μας» και οι άλλοι λένε «δώσε κι άλλα» και όχι «θα αναζητήσουμε εμείς». Πρόκειται για μια δομή παθητικότητας, άρα παρελθόντος που θεμελιώνεται στις νοοτροπίες. Όπως ανέφερε μάλιστα, αυτό που αποφεύγουμε μετά μανίας είναι να μας σκεφτούμε, γιατί είμαστε προσκολλημένοι στο τώρα. Σημείωσε δε πως ο νους συνθηκολογεί με την αποτελεσματικότητα και είναι η πρώτη φορά που έχουμε τέτοια έκπτωση.
Στη δική του παρέμβαση στη συζήτηση ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας, σημείωσε πως είναι τιμή για το Thessaloniki Helexpo Forum, αλλά και για τον ίδιο προσωπικά η συζήτηση με δύο διανοητές σαν τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά και τον Στέλιο Ράμφο να μιλούν για την Ελλάδα του μέλλοντός μας. Έθεσε δε από την πλευρά του στο τραπέζι τρία ζητήματα: Το πρώτο είναι η δυνατότητα που μας δίνει το ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουμε να αναπτύξουμε τα ερχόμενα χρόνια μια ελληνική Silicon Valley, ένα στοίχημα που χάσαμε τις προηγούμενες δεκαετίες, όπως το έκαναν άλλες χώρες. Αναρωτήθηκε μάλιστα αν η τεχνολογία μπορεί να γίνει ο σύγχρονος πολιτισμός, όπως ο πολιτισμός που ανέπτυξε η Ελλάδα στην αρχαιότητα, αν μπορούμε να γίνουμε μια κοιτίδα νέων τεχνολογιών, βάζοντας στο τραπέζι και το θέμα των μεγάλων διλημμάτων που θα φέρει η ανάπτυξή τους.
Το δεύτερο θέμα που έθεσε είναι η ανάγκη για περιφερειακή ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Και το τρίτο, ορμώμενος από την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου Θεσσαλονίκης, είναι η ανάγκη να βιώσει η Ελλάδα τη δική της αρχιτεκτονική και πολεοδομική ανασυγκρότηση σαν ένα εθνικό σχέδιο, αυτό δηλαδή που η ΔΕΘ-Helexpo κάνει σε μικρή κλίμακα.
