Όλες τις προαπαιτούμενες ενέργειες, ώστε ένα δίκτυο τραμ για τη Θεσσαλονίκη να έχει τις βάσεις για να διεκδικήσει χρηματοδότηση από τη νέα προγραμματική περίοδο (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020), ολοκλήρωσε το ΣΑΣΘ, στο πλαίσιο του έργου ECOTALE.
Από τις 12 ως και τις 14 Μαρτίου πραγματοποιήθηκαν στη Θεσσαλονίκη οι εργασίες του διακρατικού, θεματικού εργαστηρίου που διοργάνωσε το ΣΑΣΘ, με επίκεντρο τη διαμόρφωση και εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών για την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους των μεταφορών.
Στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ, Γιάννης Παλαιστής, τόνισε τη σημασία του έργου ECOTALE για το ΣΑΣΘ και τη Θεσσαλονίκη, μέσω της ενίσχυσης των Δημοσίων Αστικών Συγκοινωνιών και των επενδύσεων σε μέτρα βιώσιμης κινητικότητας ως αποτελεσματική πολιτική μείωσης του συνολικού εξωτερικού κόστους των μεταφορών.
«Για εμάς στο ΣΑΣΘ και για τη Θεσσαλονίκη, το συγκεκριμένο έργο (ECOTALE) έδωσε τη δυνατότητα να προωθηθεί στα όργανα της Πολιτείας και της ΕΕ η επένδυση για τη δημιουργία δικτύου τραμ στο πολεοδομικό συγκρότημα και να τύχει χρηματοδότησης από νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Στόχος μας, με την ολοκλήρωση του ECOTALE στις 30 Ιουνίου 2014, είναι να βρεθούν οι πόροι από τη νέα προγραμματική περίοδο για να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει το τραμ στη Θεσσαλονίκη τα επόμενα λίγα χρόνια. Μάλιστα, έχουμε άριστη συνεννόηση και με την ‘Αττικό Μετρό ΑΕ’, που κατασκευάζει ήδη το μεγάλο έργο του μετρό στην πόλη μας, ώστε να συμβάλει για να αποκτήσει επιτέλους η Θεσσαλονίκη ένα δίκτυο δημοσίων αστικών συγκοινωνιών εφάμιλλο των πλέον σύγχρονων ευρωπαϊκών πόλεων. Τραμ και μετρό δεν είναι ανταγωνιστικά, αλληλοσυμπληρώνονται. Και στόχος όλων μας είναι μαζί με τα αστικά λεωφορεία να αποτελέσουν τα κύρια μέσα μετακίνησης των Θεσσαλονικιών εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος τα επόμενα χρόνια», δήλωσε ο κ. Παλαιστής.
Στο εργαστήριο ο διευθυντής του έργου, συγκοινωνιολόγος, Εμμανουήλ Βουγιούκας και οι συνεργάτες του ΣΑΣΘ παρουσίασαν το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) Θεσσαλονίκης που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο πρόσφατα, καθώς και τη συνέργεια των προτεινόμενων μέτρων με το νέο ‘Πακέτο Αστικής Κινητικότητας’ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προωθεί τα ΣΒΑΚ ως προϋπόθεση για χρηματοδοτήσεις επενδύσεων από τα διαθρωτικά ταμεία και το Πρόγραμμα ‘Ορίζοντας 2020’ στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις βιώσιμες αστικές μεταφορές η ΕΕ την προηγούμενη προγραμματική περίοδο διέθεσε 8 δισεκατομμύρια ευρώ (από τα οποία η Θεσσαλονίκη δεν πήρε ούτε ευρώ), ενώ στη νέα προγραμματική περίοδο αυτός ο προϋπολογισμός αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί.
Το έργο ECOTALE εκπονείται από το ΣΑΣΘ στο πλαίσιο του κοινοτικού προγράμματος διαπεριφερειακής συνεργασίας INTERREG IVC της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο έργο ECOTALE εξετάζονται μέτρα εσωτερίκευσης του εξωτερικού κόστους των μεταφορών και συμμετέχουν 9 εταίροι από 7 χώρες της ΕΕ (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Φιλανδία, Πολωνία, Ουγγαρία και Ελλάδα με το ΣΑΣΘ).
Το ΣΑΣΘ αποτελεί τη μοναδική αρχή αστικών συγκοινωνιών στην σύμπραξη του έργου. Σε αυτό το πλαίσιο η συνεργασία του ΣΑΣΘ με αντιστοίχους φορείς αστικών συγκοινωνιών είναι πολύ σημαντική τόσο για την μεταφορά τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, όσο και για τις διεθνείς σχέσεις του ΣΑΣΘ και κατ’ επέκταση της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας σε θέματα αιχμής όπως η βιώσιμη αστική κινητικότητα και η εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους των μεταφορών, με καινοτομία στη προσέγγιση και την υλοποίηση.
Το έργο ECOTALE άρχισε τον Ιανουάριο του 2012 με διάρκεια 30 μηνών, έως Ιούνιο 2014.
Η κύρια δράση του έργου είναι η ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με την καταγραφή και ανάλυση καλών πρακτικών που μειώνουν τα εξωτερικά κόστη των μεταφορών.
Όπως τόνισε ο κ. Βουγιούκας, «η περιπτωσιακή μελέτη που υλοποιήσαμε για τη δημιουργία δικτύου τραμ στη μητροπολιτική περιοχή Θεσσαλονίκης με καινοτομίες στην υλοποίηση και χρηματοδότηση και έμφαση στην μείωση του συνολικού εξωτερικού κόστους της αστικής κινητικότητας (με ΙΧ και Δημόσιες Αστικές Συγκοινωνίες) είναι μια παρακαταθήκη για την πόλη και τους πολίτες. Μέσω του έργου επετεύχθη η μεταφορά καλών πρακτικών ανάπτυξης ποιοτικών μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως του τραμ με αστική αναζωογόνηση (Ιλ ντε Φρανς – μητροπολιτική περιφέρεια Παρισιού), αλλά και καινοτομιών στην υλοποίηση και χρηματοδότηση (περίπτωση τραμ του Νότιγχαμ της Βρετανίας μέσω ΣΔΙΤ), σε συνδυασμό με την τιμολόγηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης (Λονδίνο, Μιλάνο, Στοκχόλμη) και σταυροειδούς χρηματοδότησης ποιοτικών συστημάτων μέσων μαζικής μεταφοράς στο απώτερο μέλλον».
Τα επόμενα βήματα είναι η σύνταξη του «Σχεδίου Εφαρμογής» για το ΣΑΣΘ, ώστε να διεκδικηθούν χρηματοδοτήσεις, η συμμετοχή στο τελικό συνέδριο του ECOTALE στο Πόζναν της Πολωνίας τον επόμενο Μάιο (το ΣΑΣΘ θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα εργασίας για τη μείωση του εξωτερικού κόστους των μεταφορών, σε συνάρτηση με τη δημιουργία δικτύου τραμ) και η διοργάνωση εκδήλωσης ενημέρωσης των φορέων της Θεσσαλονίκης στις αρχές του επόμενου Ιουνίου.
Οι εκπρόσωποι των υπολοίπων εταίρων υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τη δουλειά των επιστημόνων για το τραμ στη Θεσσαλονίκη.
Ο εκπρόσωπος της Ιταλίας είπε ότι «το σχέδιο για το τραμ στη Θεσσαλονίκη ήταν το πιο εμπεριστατωμένο».
Ο εκπρόσωπος της Ισπανίας τόνισε πως «το τραμ θα είναι πολύ σημαντικό για τη Θεσσαλονίκη διότι προσδίδει συμπληρωματικότητα και βελτιώνει το σύστημα δημοσίων μεταφορών χωρίς να είναι ανταγωνιστικό».
Ο εκπρόσωπος της Φινλανδίας επισήμανε ότι «πρόκειται για χρήσιμη και αξιόλογη εναλλακτική λύση μετακίνησης που ταιριάζει με τα χαρακτηριστικά της πόλης».
Ο εκπρόσωπος της Ουγγαρίας δήλωσε ότι «το σημαντικότερο ήταν η ανταλλαγή καλών πρακτικών ανάμεσα στους εταίρους».
Ο εκπρόσωπος της Πολωνίας υπογράμμισε ότι «το τραμ είναι σημαντικό για κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους και μπορεί να βρεθεί χρηματοδότηση για να γίνει».
Η εκπρόσωπος της Γαλλίας επισήμανε πως «πρόκειται για πολύ φιλόδοξο και συνάμα χρήσιμο πλάνο και ελπίζω να υλοποιηθεί».
Κλείνοντας τις εργασίες του εργαστηρίου ο κ. Παλαιστής επισήμανε ότι «το μέλλον είναι εδώ. Όλοι μαζί μπορούμε, μέσα από συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια να δώσουμε στην πόλη της Θεσσαλονίκης αυτό που της αξίζει, μακριά από αγκυλώσεις και πολιτικές σκοπιμότητες. Το οφείλουμε στη νέα γενιά».
