Για μια ακόμα χρονιά οι Ελληνες εξακολουθούν να μην επενδύουν σε παραγωγικούς τομείς και σε νέα τεχνολογία και να επιλέγουν επιχειρήσεις όπως τα καφέ και τα μπαρ, την ίδια ώρα που ο αριθμός των νέων που μπαίνει στον επιχειρηματικό στίβο βαίνει μειούμενος και, σύμφωνα με στοιχεία, το 2016 οι ενάρξεις νέων επιχειρήσεων ήταν μειωμένες συνολικά κατά 50% έναντι του 2008.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τη μελέτη που δημοσιοποίησε η Endeavor Greece και δείχνουν ότι ιδρύθηκαν 28.615 νέες επιχειρήσεις το 2016, 33% λιγότερες σε σχέση με το 2012. Αντίθετα, οι εταιρείες που έκλεισαν έφτασαν τις 35.159, αλλά ήταν μειωμένες κατά 13% σε σχέση με το 2012.
Χαρακτηριστικό είναι, σύμφωνα με τη μελέτη, ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα, παρά την πρωτοφανή μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, παραμένει εστιασμένη σε μη παραγωγικούς και εσωστρεφείς τομείς, όπως η εστίαση, η λιανική τροφίμων και το λιανεμπόριο γενικότερα, χωρίς να στρέφεται μαζικά σε εξαγωγικές δραστηριότητες – τομέας που θα μπορούσε να αναστρέψει και το αρνητικό κλίμα στην οικονομία και να δώσει προοπτικές. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο κλάδος του τουρισμού, στον οποίο και ο αριθμός νέων επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 31% μεταξύ 2012-2016.
Για του λογού το αληθές, αρκεί κανείς να δει ότι 84% των νέων επιχειρήσεων συνεχίζουν να δημιουργούνται σε κλάδους με κατά βάση εγχώριο προσανατολισμό (π.χ. εστίαση, μπαρ, καφετέριες, λιανεμπόριο, λογιστικές – συμβουλευτικές υπηρεσίες). Το ποσοστό είναι μειωμένο σε σχέση με το αντίστοιχο 88% του 2012, ωστόσο η μείωση δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετή για να επιταχύνει τον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το 2016 «δημοφιλείς» κατηγορίες νέων επιχειρήσεων ήταν: n τα εστιατόρια, μπαρ, catering, λιανική τροφίμων: 5.613 νέες επιχειρήσεις, αν και μειωμένες κατά 41% σε σχέση με το 2012 * το υπόλοιπο λιανεμπόριο: 3.200 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 49% σε σχέση με το 2012 * ο τουρισμός: 1.347 νέες επιχειρήσεις, αυξημένες κατά 31% σε σχέση με το 2012 * οι κατασκευές: 1.320 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 25% σε σχέση με το 2012 * η μεταποίηση: 1.192 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 29% σε σχέση με το 2012 * οι λογιστικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες: 966 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 16% σε σχέση με το 2012 Με την εξαίρεση του τουρισμού, η συντριπτική πλειοψηφία των κλάδων υπέστη μειώσεις κατά μέσον όρο μεγαλύτερες του 30%. Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στον κλάδο της ενέργειας, ο οποίος ουσιαστικά εξαϋλώθηκε με μείωση που έφτασε το 93%.
Η αρνητική κατάσταση στην αγορά προκύπτει και από το γεγονός ότι ακόμη και κλάδοι με διεθνή προσανατολισμό, όπως η μεταποίηση τροφίμων ή η τεχνολογία, σημείωσαν μείωση του αριθμού των νέων επιχειρήσεων κατά 38% και 27% αντίστοιχα.
Πέρα από τη μείωση του αριθμού συστάσεων, είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε το ισοζύγιο συστάσεων/διαγραφών ανά κλάδο για το 2016. Συγκεκριμένα, το ισοζύγιο είναι αρνητικό σε κλάδους όπως το λιανεμπόριο (955 περισσότερες διαγραφές από συστάσεις), οι κατασκευές (640 περισσότερες διαγραφές από συστάσεις) και η μεταποίηση (424 περισσότερες διαγραφές από συστάσεις), ενώ αντίθετα το ισοζύγιο έχει θετικό πρόσημο κατά βάση στον τουρισμό (622 περισσότερες συστάσεις από διαγραφές), τις ιατρικές υπηρεσίες, τον αγροτικό τομέα, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά και την εστίαση.
Παρά τη μείωσή τους σε απόλυτα μεγέθη, οι νέες εταιρείες που ιδρύονται σε κλάδους με εξαγωγικό προσανατολισμό αυξήθηκαν οριακά ως ποσοστό του συνόλου από 12% το 2012 σε 16% το 2016, αύξηση που οφείλεται κατά 75% στον τουρισμό.
Σύμφωνα με την Endeavor, «ύστερα από 8 χρόνια ύφεσης η ελληνική οικονομία είναι εγκλωβισμένη σε μια επικίνδυνη στασιμότητα, στην οποία ναι μεν τα λουκέτα δεν αυξάνονται, αλλά εξασθενεί συνεχώς η δημιουργία νέων υγιών επιχειρήσεων, που είναι και η μόνη λύση για τη μεσοπρόθεσμη αποκλιμάκωση της ανεργίας και την αντιστροφή του κύματος μετανάστευσης των πιο ταλαντούχων Ελλήνων».
