Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού (20 Νοεμβρίου) συμπίπτει με την έξαρση των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών, ειδικά όσων ανήκουν στις περισσότερο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Υπολογίζεται ότι 1 στα 5 παιδιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πέσει θύμα κακοποίησης, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 16%.
Το πρώτο οκτάμηνο του 2022, οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας κατέγραψαν 257 υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης με θύματα παιδιά.
Η ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο παιδικής προστασίας από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη με επίκεντρο τη φιλοξενία και την εκπαιδευτική υποστήριξη ευάλωτων παιδιών.
Στο δίκτυο της ΑΡΣΙΣ αυτή τη στιγμή είναι ενταγμένα συνολικά περίπου 3.500 παιδιά που είτε παρακολουθούν εκπαιδευτικά προγράμματα, είτε διαμένουν στους οκτώ ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων (225 παιδιά) ή στα εποπτευόμενα διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης 60 θέσεων.
Κατά τη διάρκεια ενός χρόνου (Οκτώβριος 2021 – Οκτώβριος 2022), συνολικά 3.159 παιδιά, πρόσφυγες και μετανάστες σε όλη την Ελλάδα, συμμετέχουν στο πρόγραμμα με τίτλο «Όλα τα Παιδιά στην Εκπαίδευση» (All Children in Education-ACE), που υλοποιεί η ΑΡΣΙΣ.
Από τα 3.159 παιδιά, τα 1.472 είναι ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα.
Μεγάλος αριθμός ασυνόδευτων ανήλικων παιδιών βρίσκεται στο περιθώριο και πέφτει θύμα κάθε είδους εκμετάλλευσης αφού δεν διαθέτει ταξιδιωτικά ή άλλα έγγραφα ταυτοποίησης, ενώ δεν προβλέπεται κάποια ειδική άδεια διαμονής.
Επιπλέον, με το κλείσιμο του στεγαστικού προγράμματος ESTIA, πολλές οικογένειες με τα παιδιά τους, από τις πιο ευάλωτες κατηγορίες, μεταφέρονται σε δομές φιλοξενίας εκτός αστικού ιστού, γεγονός που προκαλεί σειρά σοβαρών προβλημάτων, μεταξύ άλλων και στην πρόσβαση στην εκπαίδευση.
Η Ελλάδα συμμετέχει στην πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί» που ως τελικό στόχο έχει τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πιο ευάλωτων παιδιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο πλαίσιο αυτό καταρτίζονται και θεσμοθετούνται και στην Ελλάδα Εθνικά Σχέδια Δράσης με σκοπό την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών σε πέντε βασικούς πυλώνες:
- προσχολική αγωγή και φροντίδα
- εκπαίδευση και σχολικές δραστηριότητες
- κατάλληλη στέγαση
- υγιεινή διατροφή
- υγειονομική περίθαλψη.
Η ΑΡΣΙΣ ως οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών, με 30ετή και πλέον εμπειρία στην παιδική προστασία, συμμετέχει ενεργά σε όλες τις διαδικασίες και διαβουλεύσεις καταθέτοντας προτάσεις και παρέχοντας τεχνογνωσία, με σκοπό την αξιοποίηση των ευκαιριών της «Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το Παιδί» προς όφελος των πλέον ευάλωτων παιδιών.
Στην πρόσφατη διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση 2022-2027, η ΑΡΣΙΣ συμμετείχε χαιρετίζοντας την προσπάθεια της κυβέρνησης, αφού το Σχέδιο έρχεται να καλύψει μια μακροχρόνια ανάγκη και να απαντήσει σε μια πολύχρονη απαίτηση λειτουργίας υποστηρικτικού μηχανισμού και ολοκληρωμένων διαδικασιών με επίκεντρο το παιδί και τη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντός του.
Ωστόσο, το Εθνικό Σχέδιο προβλέπει διαδικασίες, οι οποίες αν και κρίνονται ορθές, αυξάνουν την ήδη υφιστάμενη πολυπλοκότητα του συστήματος προστασίας, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην είναι εφαρμόσιμες, σε περίπτωση που δεν υπάρξουν ο κατάλληλος συντονισμός του εγχειρήματος, η εξασφάλιση της παράλληλης δράσης όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων και σίγουρα η στελέχωση και η οικονομική υποστήριξη.
