Με αναφορά στον κινηματογράφο ξεκίνησε η τηλεοπτική συνέντευξη του υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη, καθώς και ο ίδιος δηλώνει λάτρης της μεγάλης οθόνης ενώ ως μαθητής έγραφε για δύο χρόνια ως ‘κριτικός κινηματογράφου’: «Ο Λάνθιμος είναι φανταστικός σκηνοθέτης, είναι εξαιρετική η ερμηνεία της Έμμα Στόουν αλλά δεν σας κρύβω ότι το Όπενχάιμερ είναι ίσως η καλύτερη ταινία που έχω δει εδώ και πάρα πολλά χρόνια».
Για την ψήφιση του νέου νόμου για την ανώτατη εκπαίδευση
Σχετικά με το αν ο τρόπος που πέρασε το νομοσχέδιο για την Παιδεία τον ικανοποιεί, ο ίδιος δήλωσε πως «εκ των πραγμάτων, σε κάθε νομοσχέδιο η κυβέρνηση διεκδικεί τη μέγιστη δυνατή συναίνεση. Αυτό είναι πάντα το επιθυμητό. Όχι πάντα αναγκαίο, καθώς έχουμε ρητή εντολή να κάνουμε πράγματα, να κάνουμε μεταρρυθμίσεις, να φέρουμε τη χώρα στο 2024. Αυτή είναι η πρώτη εντολή και η απόλυτη προτεραιότητα. Από κει και πέρα, το νομοσχέδιο πέρασε. Τα επιχειρήματα που απλώθηκαν στη βουλή ήταν καταλυτικά. Μέχρι να ψηφιστεί, ήμασταν η μόνη εκ των δύο χωρών, που δεν είχαν μη κρατικά πανεπιστήμια παγκοσμίως – μαζί με την Κούβα. Λύσαμε μία ιστορική εκκρεμότητα. Όλα στην εφαρμογή θα κριθούν», σημείωσε.
Σε ό,τι αφορά το ακριβές σημείο αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση, ο υπουργός αποποιήθηκε την ‘κατηγορία’ ότι η κυβέρνηση ‘ξεπουλήθηκε’ στα ιδιωτικά συμφέροντα εκχωρώντας σε αυτά την εκμετάλλευση της ανώτατης παιδείας της χώρας. Διευκρίνισε πως πρόκειται για το ‘πρόσχημα της αντιπαράθεσης’ ενώ το αληθινό σημείο αντιπαράθεσης είναι «εκείνο που ίσχυε όταν ήμουν εγώ φοιτητής. Είναι ένα θέμα ‘τοτεμικό’ για την Ελλάδα. Έχουμε ακόμη τα ίδια συνθήματα και τις ίδιες συμπεριφορές που ίσχυαν γι’αυτό το θέμα από τη δεκαετία του ’80», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να δοθούν νέες ‘μάχες’ με νέα διακυβεύματα.
Με την Κύπρο να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τη διαμόρφωση του τοπίου της ανώτατης εκπαίδευσης, ο κ.Πιερρακάκης εξήγησε πως αν και εξακολουθεί σήμερα να φεύγει το 50% των Κύπριων φοιτητών για σπουδές στο εξωτερικό, στο παρελθόν έφευγε το 100%, καθώς δεν υπήρχε καθόλου τριτοβάθμια εκπαίδευση πριν ξεκινήσει να λαμβάνει χώρα η μεγάλη αλλαγή. Όπως σημείωσε, δεν επικαλείται την Κύπρο ως παράδειγμα, επειδή στην Ελλάδα δεν πρόκειται να γίνει το ίδιο. «Εμείς φέραμε ένα σχέδιο εγκατάστασης παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων μη κερδοσκοπικών, δηλαδή που δεν μοιράζουν μέρισμα σε αυτούς που εγκαθιστούν τα παραρτήματα. Τα χρήματα επανεπενδύονται στην ίδια την οντότητα. Η Κύπρος έχει κάνει κάτι τελείως διαφορετικό».
Σχετικά με το ποια πανεπιστήμια πρόκειται να εγκαταστήσουν παραρτήματά τους στη χώρα μας, ο υπουργός είπε πως «προτάσεις ξένων πανεπιστημίων υπάρχουν, θα κάνουν τα ίδια τις ανακοινώσεις τους. Ακόμη είμαστε στη φάση των συζητήσεων».
Ο νόμος έχει πολύ αυστηρά κριτήρια και στα ακαδημαϊκά και στα κτιριολογικά ζητήματα, σύμφωνα με τον ίδιο, εξηγώντας πως δεν γίνεται μία πολυκατοικία να γίνει πανεπιστήμιο. «Το θέμα ήταν ένα ρεφλέξ και ένα σύνθημα. Ο νόμος έβαλε τα πιο αυστηρά κριτήρια, που ισχύουν στην Ευρώπη για εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων – αυτό μπορούσαμε να κάνουμε χωρίς την αλλαγή του άρθρου 16».
Στην ελληνική ακαδημαϊκή διασπορά, η οποία διαπρέπει σε όλο τον κόσμο, αναφέρθηκε στη συνέχεια ο κ.Πιερρακάκης : «6 στους 10 Έλληνες ακαδημαϊκούς βρίσκεται σήμερα εκτός Ελλάδας», είπε για να προσθέσει: «Η ουσία είναι πως η ίδια η Ελληνική ακαδημαϊκή διασπορά θα μοχλεύσει τις δυνατότητές της και για παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας και για συμπράξεις με ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Θα δείτε κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, που θέλουν να δομήσουν κοινά μεταπτυχιακά με ελληνικά δημόσια».
Στο ενδεχόμενο η συγκεκριμένη ρύθμιση για τα ξένα πανεπιστήμια να έχει σαν συνέπεια να ‘μείνουν πίσω’ τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια, ο κ.Πιερρακάκης υπογράμμισε πως «τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά, τα πράγματα θα είναι καλύτερα για τα ελληνικά πανεπιστήμια. Ο ίδιος ο νόμος που ψηφίστηκε – από τα 205 άρθρα του, τα 176 αναφέρονται στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Οι ρυθμίσεις, είτε αφορούσαν τη μεγέθυνση του Δημοκριτείου πανεπιστημίου, είτε αφορούσαν την αυτονόμηση του Ελληνικού Ανοιχτού πανεπιστημίου… είναι μία σειρά από άρθρα που απελευθερώνουν τα πανεπιστήμια. Όπως τη χρηματοδότηση… βγάλαμε τα πλαφόν από τους μισθούς των καθηγητών – υπήρχαν πλαφόν στο μισθό ενός Καθηγητή δημοσίου πανεπιστημίου για την έρευνα, που μπορεί να φέρνει από ερευνητικά ευρωπαϊκά προγράμματα, αυτά έφυγαν. Το πανεπιστήμιο γίνεται πιο ανταγωνιστικό. Η χρηματοδότηση έχει αυξηθεί κατά 50% από το 2019. Από τα 92 εκατομμύρια τότε για τα λειτουργικά έξοδα, τώρα είμαστε στα 133 εκατομμύρια. Πρέπει να αυξηθούν περισσότερο. Δίνουμε χρήματα για σίτιση και στέγαση φοιτητών – 125 εκ το χρόνο, δίνουμε κι άλλα από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων. Κι έχουμε 1,5 δις που πάει στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια στην τετραετία, το μισό αυτού του ποσού πάει σε φοιτητικές εστίες. Θα διπλασιάσουμε τον αριθμό των φοιτητικών κλινών, θα περάσουμε τις 20.000 κλίνες», δεσμεύτηκε ο υπουργός.
Αν και αυξήθηκε η χρηματοδότηση στα δημόσια πανεπιστήμια, οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις συνδέθηκαν με την έλευση των μη κρατικών πανεπιστημίων, αντιτείνουν οι διαφωνούντες. Το επιχείρημα του υπουργού είναι πως προηγήθηκε διαβούλευση με τους Πρυτάνεις, όπου συζητήθηκαν οι βελτιώσεις για τον τρόπο που διοικείται και λειτουργεί το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Μεταξύ άλλων, συζητήθηκαν προτάσεις για τα πλαφόν στους μισθούς των Καθηγητών, για θέματα διακυβέρνησης, τα οποία λύθηκαν πλέον.
«Θέματα, όπως η διεθνοποίηση των δημοσίων πανεπιστημίων μέσω των κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων ή οι αλλαγές στη χρηματοδότηση τους, καθώς αυτή θα εξαρτάται πλέον περισσότερο από κριτήρια ποιότητας, σε οποιαδήποτε συνθήκη, θα τα περνούσαμε», δήλωσε.
Για το κατά πόσο ο νέος νόμος θα αναχαιτίσει την αναχώρηση των Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό, ο κ.Πιερρακάκης είχε να πει πως «πρόκειται για αμιγή ακαδημαϊκή φιλοδοξία το να πάει κανείς στο εξωτερικό να σπουδάσει. Δεν είναι πάντα το να πάει κάπου για να μείνει και να δουλέψει – αυτό είναι κάτι που προκύπτει μετά. Καλώς ή κακώς, τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Έχουμε 40.000 Έλληνες στο εξωτερικό αυτή τη στιγμή. Ενώ η Αγγλία έχει λιγότερους παρά το ότι έχει πολλαπλάσιο πληθυσμό». Όσο για τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης σχετικά, ο υπουργός δήλωσε πως «η αντιπολίτευση έδωσε λάθος νούμερα. 1% είναι οι μεταπτυχιακοί στο εξωτερικό. Μόνο στην Κύπρο, οι προπτυχιακοί είναι περισσότεροι από το 5%».
Σχετικά με τα μη κρατικά πανεπιστήμια, ο ίδιος σημείωσε πως «θα αξιολογείται κάθε μικρή και ανατριχιαστική λεπτομέρεια. Αυτή είναι η τεράστια διαφορά. Έχουμε μία Ανεξάρτητη Αρχή, την ΕΘΑΑΕ. Η ΕΘΑΑΕ πιστοποιεί όλα τα προγράμματα των ελληνικών δημοσίων πανεπιστημίων. Η ίδια Αρχή θα πιστοποιεί κάθε ακαδημαϊκή λεπτομέρεια σε αυτά τα παραρτήματα – από τους καθηγητές μέχρι τα προγράμματα, τον κάθε μηχανισμό του πανεπιστημίου».
Σχετικά με το αν τελικά ο νόμος, που ψηφίστηκε, όντως θα εφαρμοστεί, την ώρα που το φοιτητικό κίνημα δηλώνει πως θα αγωνιστεί για να παραμείνει αυτός ο νόμος στα χαρτιά, ο κ.Πιερρακάκης είπε πως «όπερ, έδει, δείξαι. Αν δεν πιστεύαμε πως θα εφαρμοστεί, δεν θα τον φέρναμε. Πιστεύουμε βαθιά ότι αυτός ο νόμος θα φέρει τη διαφορά, θα αλλάξει όχι απλώς σελίδα, θα αλλάξει βιβλίο σε πράγματα, που αφορούν την τριτοβάθμια εκπαίδευση».
Όσο για το άρθρο 16 του Συντάγματος, ο υπουργός διευκρίνισε πως «η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής διαψεύδει εκείνους που έλεγαν στη Βουλή ότι ο νόμος είναι μη συνταγματικός. Λέει ότι είναι ένα ζήτημα, το οποίο θα συζητηθεί από την αρμόδια τρίτη εξουσία της χώρας. Κορυφαίοι συνταγματολόγοι, όπως οι Βενιζέλος, Αλιβιζάτος, Μανιτάκης, Σκουρής – οι περισσότεροι δεν είναι υποστηρικτές της Ν.Δ. όμως έχουν γράψει ότι αυτό είναι ένα στέρεο συνταγματικό βήμα».
Σε κάθε περίπτωση, ποια θα είναι η προοπτική ίδρυσης παραρτήματος από ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, όταν υπάρχουν ‘σκιές συνταγματικότητας’; Σύμφωνα με τον υπουργό, σε κάθε νόμο του υπουργείου Παιδείας, ανοίγει πάντα μία συζήτηση στο ΣτΕ. «Έχουμε επιλέξει ένα βήμα, που θεωρούμε ότι είναι συνταγματικά στέρεο, θα κριθεί από την αρμόδια δικαστική εξουσία, θα πρέπει αυτό να γίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να μπορέσει να υπάρξει η απαραίτητη συνταγματική σαφήνεια. Το πρώτο βήμα είναι, η εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων. Άλλωστε ‘πατάμε’ και σε απόψεις που έχουν ήδη διατυπωθεί από το ΣτΕ, μειοψηφικές πριν πολλά χρόνια, με τεράστιες αλλαγές στις συνθήκες από τότε μέχρι σήμερα. Απόψεις που υποστηρίχθηκαν από δικαστές, οι οποίοι έπειτα έγιναν πρόεδροι του ΣτΕ. Θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά».
Οι αδιόριστοι καθηγητές
Σχετικά με τους αδιόριστους καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι διεκδικούν πολύ περισσότερους διορισμούς από το ύψος των φετινών συνταξιοδοτήσεων, προκειμένου να μην διογκωθούν τα ακάλυπτα πάγια κενά, ο υπουργός εξήγησε πως «από το 2019 και μετά, οι μόνιμοι διορισμοί ήταν πολύ περισσότεροι από τις αφυπηρετήσεις, σε ό,τι αφορά την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη χώρα μας. Κι αυτή είναι και η γενική γραμμή, στην οποία θέλουμε να κινηθούμε στα επόμενα χρόνια. Να έχουμε λιγότερους αναπληρωτές και περισσότερους μόνιμους διορισμούς. Αλλά θα γίνουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις».
Ο υπουργός υπενθύμισε πως έχει ήδη ξεκινήσει η μεγάλη μεταρρύθμιση στην επαγγελματική εκπαίδευση, ακολούθησε εκείνη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπου έκλεισε μία «ιστορική εκπαιδευτική ανορθογραφία» και πως τώρα, σειρά έχουν σημαντικές πρωτοβουλίες στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Για τη βία ανηλίκων
Αναφορικά με το κατά πόσο η βία έχει ριζώσει στα σχολεία τόσο βαθιά ώστε να δημιουργεί κοινωνικά ζητήματα, ο υπουργός δήλωσε πως «είναι αυτονόητο ότι όλα τα περιστατικά είναι απόλυτα καταδικαστέα». Αμφιβάλλει πως έχουν όντως ‘ριζώσει’ αυτές οι συμπεριφορές αλλά ακόμη κι αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, «θα τις ξεριζώσουμε». Όπως πρόσθεσε, δε, «αυτή θα είναι η πρωτοβουλία της ερχόμενης εβδομάδας: θα ξεκινήσουμε μία καμπάνια εθνικής κλίμακας όλα τα συναρμόδια υπουργεία για τη βία των ανηλίκων. Υπάρχει ήδη το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο έχει ξεκινήσει η προκάτοχός μου, σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση τέτοιων φαινομένων στο σχολικό περιβάλλον. Θα υπάρξουν οι σχετικές πλατφόρμες. Ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί στα σχολεία. Έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες να φέρουμε κόσμο στα σχολεία. Θα εφαρμοστεί η πλατφόρμα, όμως μία πλατφόρμα δεν είναι μία πολιτική – η πολιτική είναι κάτι ευρύτερο. Η καμπάνια εθνικής εμβέλειας στοχεύει στο να ξεριζώσουμε το φαινόμενο, πρέπει να ενοχοποιήσουμε τη βία σε κάθε της πτυχή».
Ο κ.Πιερρακάκης αναφέρθηκε, στη συνέχεια, στα γεγονότα που συμβαίνουν στα πανεπιστήμια, με αφορμή τα προχθεσινά συμβάντα στην πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ: «Τώρα έχουμε σημαντικές ποιοτικές διαφορές – η αστυνομία έχει παρέμβει σε μία σειρά από ιδρύματα χωρίς να πάρει τηλέφωνο κάποιος από τις πρυτανικές αρχές, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν. Πρέπει να τελειώνουμε με αυτά τα φαινόμενα. Ήδη κάνουμε μία σημαντική αλλαγή σε αυτό το νόμο: στη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων, η εύρυθμη λειτουργία τους θα παίζει ρόλο. Θέλουμε να δημιουργήσουμε κίνητρα. Στα πανεπιστήμια παρεμβαίνει πλέον η κανονική αστυνομία – παρενέβη στο Δημοκρίτειο, στο ΕΜΠ, στο ΕΚΠΑ. Το θέμα δεν είναι το κάθε εργαλείο πολιτικής που θα χρησιμοποιήσουμε. Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να τελειώνουμε με αυτό το φαινόμενο», κατέληξε.
