Ολόκληρη η Συνέντευξη
Υπάρχουν προοπτικές στον αγροτικό κλάδο σήμερα και ποιες μορφές επένδυσης προτείνετε εσείς στους νέους αγρότες; Που να στραφούν;
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ξεκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια να στρέψουμε τη γεωργία μας προς την ποιότητα και την αειφορία και όχι σε μια γεωργία χαμηλού κόστους.
Η ποιότητά μας είναι αυτή που μας δίνει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Βασική μας πολιτική επιλογή στο ΥπΑΑΤ είναι να καταστήσουμε την ποιότητα των εξαιρετικών μας γεωργικών προϊόντων «διαβατήριο» για να ταξιδέψει με ασφάλεια σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, διεισδύοντας στις πιο απαιτητικές και ακριβές αγορές.
Η χώρα μας διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορούν να στηρίξουν αυτό το εγχείρημα. Είναι για παράδειγμα η αλμύρα του Αιγαίου που μαζί με άλλους εδαφοκλιματικούς παράγοντες συμβάλλει στη διαμόρφωση της εξαιρετικής ποιότητας των προϊόντων μας, των ψαριών μας, των κρασιών μας και γεμίζει με άρωμα τα αρωματικά μας φυτά. Η απουσία βροχών τον Ιούνιο κάνει τα εξαιρετικής ποιότητας στάρια και τα κριθάρια μπύρας και η ποικιλότητα των τροφών στα βοσκοτόπια ή τα τριφύλλια μας που δίνουν το εξαιρετικό αιγοπρόβειο κρέας και τη φέτα και ο κάμπος με τις μεγάλες αποδόσεις ποιοτικού βάμβακος. Εδώ πρέπει να πατήσουμε σήμερα ως Έθνος. Αυτός είναι ο βατήρας της παραγωγικής και κατά συνέπεια και της οικονομικής μας ανασυγκρότησης. Αυτός είναι ο δρόμος για χιλιάδες ανθρώπους που αναζητούν εργασία. Η Γεωργία είναι μια μεγάλη δεξαμενή χεριών.
Η ανασυγκρότηση της Ελληνικής Γεωργίας βγαίνει πλέον από το περιθώριο της δημόσιας συζήτησης, προβάλλεται και κατέχει πλέον την κεντρική θέση που δικαιούται και οφείλει να κατέχει στο δημόσιο διάλογο και προβληματισμό.
Η είσοδος των νέων αγροτών στη Γεωργία και όχι μόνο των ηλικιακά νέων υποστηρίζεται από τη νέα ΚΑΠ με ποσοστό 2%. Αυτό για τη χώρα μας σημαίνει ότι περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα θα δοθούν για την υποστήριξή τους. Επιπλέον απλουστεύονται οι διαδικασίες με τις οποίες μπορεί κάποιος να ξεκινήσει την επιχείρησή του στον αγροτικό τομέα.
Ποιες δράσεις αναλαμβάνει το υπουργείο σας προκειμένου να στηρίξει τους νέους αγρότες που ολοένα και περισσότερο αυξάνονται;
Δημιουργείται με πρωτοβουλία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (ΤΑΕ). Στόχος είναι η ενίσχυση της ρευστότητας, της επιχειρηματικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, μέσω της διευκόλυνσης της πρόσβασης των παραγωγών στη δανειοδότηση με χαμηλότερα της τραπεζικής αγοράς , επιτόκια. Το διαθέσιμο συνολικό κεφάλαιο μαζί με αυτό του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης ανέρχεται στα 253 εκατομμύρια ευρώ. Με αυτό το κεφάλαιο μέσω του ΤΑΕ , θα παρέχονται χαμηλότοκα δάνεια σε αγρότες που επενδύουν στα Σχέδια Βελτίωσης, σε όσους δραστηριοποιούνται στο χώρο της μεταποίησης αγροτικών προϊόντων και σε αυτούς που κάνουν ιδιωτικές επενδύσεις στον αγροτικό τομέα.
Η εξασφάλιση κεφαλαίων για το ξεκίνημα μιας αγροτικής επιχείρησης αλλά και η απλούστευση των διαδικασιών για την έναρξή της , αποτελούν μία επιπλέον σημαντική στήριξη που παρέχει το ΥπΑΑΤ στο νεοεισερχόμενο στον αγροτικό τομέα.
Περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η νέα ΚΑΠ , θα υποστηρίξουν στη χώρα μας τέτοιες δράσεις για τα επόμενα 7 χρόνια. Έτσι όχι μόνο δε συρρικνώνονται κονδύλια όπως ορισμένοι πίστευαν , αλλά ενισχύονται όσοι θέλουν να ασχοληθούν με τη Γεωργία, να φτιάξουν μια γεωργική επιχείρηση.
Στηρίξαμε μέχρι τώρα 10.000 νέους αγρότες που βρίσκονται ήδη στην Περιφέρεια να παραμείνουν και ν αναπτύξουν τη δική τους επιχειρηματικότητα.
Βοηθήσαμε περίπου 4000 νέους γεωτεχνικούς να επιστρέψουν στην περιφέρεια. Τους δώσαμε και χωράφια του ΥπΑΑΤ και με ένα συμβολικό αντίτιμο στήνουν αξιοποιώντας τις γνώσεις τους τις δικές τους αγροτικές επιχειρήσεις.
Προχωρήσαμε σε ουσιαστικές παρεμβάσεις στον τομέα της εκπαίδευσης αξιοποιώντας χρήματα του κοινωνικού ταμείου που έμειναν ανεκμετάλλευτα. Στο πλαίσιο αυτό θα έχουμε τη δυνατότητα να φέρουμε ερευνητές και μεταδιδακτορικούς που θα αξιοποιηθούν στην έρευνα και την καινοτομία, στην οποία και ως Καθηγητής έχω μεγάλη ευαισθησία. Χωρίς νέους αγρότες δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη της γεωργίας, δεν μπορεί να ενσωματωθεί νέα γνώση και καινοτομία, δεν μπορούν να αξιοποιηθούν σωστά οι πόροι και δεν μπορεί να γίνει αειφόρος διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.
Για μια αειφόρα και βιώσιμη ανάπτυξη επιβάλλεται η σύνδεση ή αλλιώς η συνέργεια, η σύμπραξη όλων των διαφορετικών τομέων από την έρευνα και την καινοτομία έως το σπόρο ή τη φυλή των ζώων και τη γεωργία και από εκεί στη βιομηχανία μεταποίησης, στη διακίνηση , την εμπορία, την εξωστρέφεια μέχρι την ικανοποίηση των αναγκών του καταναλωτή και την προστασία της υγείας του.
Δημιουργούμε συνέργειες, μεταξύ του ανθρώπινου δυναμικού και των φορέων όλης της παραγωγικής αλυσίδας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι ότι αποτελούν τους συνδεδεμένους κρίκους μιας αλυσίδας. Αν σπάσει ο ένας θα καταστραφεί όλη η αλυσίδα. Να γιατί πρέπει να συνεργαστούν συντεταγμένα και κυρίως να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των τελικών χρηστών.
Με αυτές τις προοπτικές η επιστροφή νέων μορφωμένων ανθρώπων , επιστημόνων ανέργων κ.ά είναι ευκαιρία ζωής και απασχόλησης (τόσο σημαντική για το σημερινό οξύ πρόβλημα της ανεργίας) αλλά και περηφάνιας γι αυτό που προσφέρουν τα παραπάνω.
Ποια εικόνα παρουσιάζει σήμερα ο αγροτικός κλάδος είστε ικανοποιημένος;
Έχουμε ανθρώπους στην ύπαιθρο που με κόπο και μεράκι παράγουν εξαιρετικής ποιότητας αγροτικά προϊόντα. Υπάρχουν νέα παιδιά με ενθουσιασμό, οικογενειακές επιχειρήσεις, άνθρωποι της περιφέρειας που πατάνε πάνω στις ιδιαίτερες συνθήκες, την παράδοση και τον πολιτισμό του τόπου μας για να το μετατρέψουν σε ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και ποιοτικό προϊόν. Και όλα αυτά μας δίνουν κουράγιο. Εμείς είμαστε στο πλευρό τους και θέλουμε να ενισχύσουμε με διάφορες δράσεις το ανθρώπινο δυναμικό στην περιφέρεια, που είναι ο πιο περιορισμένος πόρος στη γεωργία.
Σίγουρα υπάρχουν προβλήματα στον αγροτικό κόσμο και εμείς καταβάλλουμε προσπάθειες στο επίπεδο του εφικτού για να τα αντιμετωπίσουμε και να βρούμε λύσεις.
Τη χρονιά που διανύουμε μεγάλο στοίχημα για εμάς είναι να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο την εξωστρέφεια των αγροτικών μας προϊόντων, να τα καθιερώσουμε στις διεθνείς αγορές.
Η μεγάλη μας ευκαιρία για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα είναι ο πλούτος που έχουμε, το εξαιρετικό μας περιβάλλον, οι βιοποικιλότητά μας , οι σπόροι ή οι παραδοσιακές φυλές των ζώων μας που θα πρέπει να αποτελέσουν τα θεμέλια της παραγωγικής μας διαδικασίας. Και νομίζω ότι ήρθε η ώρα να αξιοποιήσουμε αυτές τις ευκαιρίες , να πατήσουμε σε αυτές, να αναπτυχθούμε . Η πολιτική μας επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και την περαιτέρω ενίσχυση του αγροτικού τομέα μέσα από την έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στους τομείς αυτούς, καθώς οι αγρότες του αύριο χρειάζονται μόρφωση και πρέπει να εξοικειωθούν με τα πορίσματα της επιστήμης και της νέας τεχνολογίας. Πρέπει να αξιοποιήσουν και να προωθήσουν καινοτόμες λύσεις, να εφαρμόσουν πιστά τις αρχές της αειφορίας και τις αρχές διαχείρισης των περιορισμένων φυσικών πόρων του τόπου μας . Να συμμετάσχουν στις νέες μορφές του συνεργατικού σχηματισμού (cluster) μαζί με τους άλλους εταίρους της συμβολαιοποιημένης παραγωγικής διαδικασίας και φυσικά εταίρους από την έρευνα, την τεχνολογία , αλλά και την εκπαίδευση.
Είναι γεγονός πως πολλά ελληνικά προϊόντα δεν είναι ανταγωνιστικά, σε σύγκριση με άλλες γειτονικές χώρες; Πώς μπορεί να βοηθήσει το υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων σε αυτό, να αποκτήσουμε επιτέλους ανταγωνιστικά ελληνικά προϊόντα.
To έλλειμμα στρατηγικής εξωστρέφειας που στερούσε τα ελληνικά προϊόντα από ένα διεθνές κοινό, το οποίο στην πλειονότητά του τα εκτιμούσε, πρέπει να ανατραπεί και να οικοδομηθεί μια μόνιμη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στα ελληνικά προϊόντα με τα σήματα ΠΟΠ, ΠΓΕ, Βιολογικά, Παραδοσιακά, Ορεινά και Νησιωτικά κ.ά Τώρα που η Ευρώπη όσο και όλος ο κόσμος πραγματοποιεί στροφή προς μια τέτοια ποιοτική γεωργία είναι πραγματικά ευκαιρία.
Το ΥπΑΑτ είναι πρωτοπόρο στην προσπάθεια «Single Window» . Προσπαθούμε δηλαδή να απλουστεύσουμε τις διαδικασίες των εξαγωγών και να διευκολύνουμε το έργο των εξαγωγέων. Συμπράττουμε σε συνεργασία με άλλους φορείς της Κυβέρνησης , όπως είναι ο ΟΠΕ, σε ολοκληρωμένες δράσεις προώθησης των εξαγωγών κατά προϊόν και κατά χώρα -στόχο.
Μέσα στο 2012 αυξήθηκαν οι εξαγωγές ελαιόλαδου στην Κίνα κατά 87,5% και των ελληνικών κρασιών κατά 24% . Οι εξαγωγές φράουλας αυξήθηκαν στη Ρωσία κατά 68% και οι εξαγωγές μαρμελάδας κατά 202% , ενώ η Ελλάδα στην αγορά της Ρωσίας κατέχει την 1η θέση στις εξαγωγές κονσερβοποιημένου ροδάκινου, ξεπερνώντας την Κίνα.
Η ελληνική φέτα βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση στις ΗΠΑ, αφού οι εξαγωγές του προϊόντος το πρώτο εξάμηνο του 2012 σημείωσαν αύξηση κατά 87,1%. Το ελληνικό γιαούρτι είναι το πρώτο προϊόν στην Αμερική και θα έλεγα σε όλο το δυτικό κόσμο, του οποίου η κατανάλωση τετραπλασιάζεται κάθε χρόνο και η ελληνική τσιπούρα κατέχει την πρωτιά στον κλάδο των εξαγωγών των γεωργικών προϊόντων.
Καταλήγοντας στη συνέντευξή μας, συμμερίζεστε τις απόψεις πως μετά το καλοκαίρι η Ελλάδα θα απογειωθεί, σε επίπεδο ανάπτυξης; Τι σας κάνει και είστε αισιόδοξος;
Προσπαθούμε να «παντρέψουμε» τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της μεταποίησης με τον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών και συγκεκριμένα του τουρισμού. Κάνουμε επισταμένες προσπάθειες, καθιερώνοντας για παράδειγμα την ελληνική διατροφή, τη μεσογειακή διατροφή, την ελληνική γαστρονομία, ως συστατικό στοιχείο του τουριστικού προϊόντος. Με αυτόν τον τρόπο οι 16 εκατ. τουρίστες που επισκέπτονται κάθε χρόνο τη χώρα θα γίνουν πρεσβευτές της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων και θα τα αναζητήσουν στις αγορές των χωρών τους.
Παρεμπιπτόντως, οι προσπάθειες αυτές βοήθησαν στις διαπραγματεύσεις για την νέα ΚΑΠ γιατί κατάλαβε και ο Ευρωπαϊκός Βορράς ότι η ανάπτυξη της γεωργίας και παραγωγής των εξαιρετικών ποιοτικών προϊόντων του Νότου ενδιαφέρει και τους ίδιους, είτε ως καταναλωτές στη χώρα τους μέσω των ελληνικών εξαγωγών, αλλά και ως καταναλωτές, τουρίστες στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα δεν έχει μόνο τις φυσικές της μοναδικές ομορφιές, τη θάλασσα και τον πολιτισμό της. Έχει τα φρούτα της , φρέσκα και ευωδιαστά, τα βότανα και τα κρασιά της που μυρίζουν θάλασσα , την παραδοσιακή της κουζίνα που σε ταξιδεύει είτε στις ψηλές κορφές , είτε δίπλα στη θάλασσα, στα ποτάμια, στις λίμνες , στα γραφικά χωριά …Το λάδι, η φέτα, το κρασί, τα ψάρια , τα λαχανικά μας. Οι τουρίστες που θα έρθουν φέτος στη χώρα και όλα δείχνουν ότι θα είναι περισσότεροι από κάθε άλλη χρονιά, δεν θα επισκεφθούν μόνο ένα τουριστικό προορισμό. Θα γνωρίσουν τον πολιτισμό , την παράδοση, τις γεύσεις μας, τις φυσικές μας ομορφιές. Αυτές οι μοναδικές αξίες όπως και το μεράκι, το πάθος και η δημιουργικότητα του λαού μας, με κάνουν αισιόδοξο…
