Οι ερευνητές από τη Βρετανική Αποστολή στην Ανταρκτική και το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ «ξεπάγωσαν» βρύα τα οποία ανέσυραν από τη μόνιμα παγωμένη τύρφη της ηπείρου και προς έκπληξή τους είδαν ότι αυτά επανήλθαν στη ζωή βγάζοντας νέους βλαστούς. Πρόκειται για τη μακροβιότερη «κρυπτοβίωση» (κατάσταση κατά την οποία ένας οργανισμός φαίνεται νεκρός ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι) που έχει παρατηρηθεί ποτέ σε βλάστηση – μέχρι τώρα οι ερευνητές έχουν «ξαναζωντανέψει» βακτήρια αντίστοιχης ηλικίας αλλά ποτέ φυτά.
Φυτά στην κατάψυξη
Αν και η Ανταρκτική είναι γνωστή ως «παγωμένη ήπειρος», το βορειότερο τμήμα της, εκεί όπου οι θερμοκρασίες το επιτρέπουν, κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών καλύπτεται από ένα στρώμα χαμηλής βλάστησης – κυρίως βρύα και λειχήνες. Η βλάστηση αυτή, η οποία παγώνει τον χειμώνα και εμφανίζεται ξανά την επόμενη άνοιξη, έχει σχηματίσει με το πέρασμα των αιώνων στρώματα μόνιμα παγωμένης τύρφης τα οποία αποτελούν πολύτιμα «γεωλογικά αρχεία» για τους επιστήμονες.
Οι βρετανοί ειδικοί εξήγαγαν πυρήνες από τις βαθύτερες στρώσεις ενός τέτοιου στρώματος τύρφης, τους τεμάχισαν προσεκτικά ώστε να εξαγάγουν τα βρύα φροντίζοντας να εμποδίσουν κάθε επιμόλυνσή τους από το εξωτερικό περιβάλλον και τοποθέτησαν τα παγωμένα φυτά σε έναν επωαστικό κλίβανο σε φυσιολογικά επίπεδα θερμοκρασίας και φωτός για την ανάπτυξή τους.
Όπως περιγράφουν στη δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Current Biology», ύστερα από μερικές εβδομάδες τα βρύα άρχισαν να αναπτύσσονται. Η χρονολόγηση με άνθρακα έδειξε ότι η βλάστηση που αναγεννήθηκε είναι ηλικίας 1.530 ετών, ενδεχομένως και αρχαιότερη.
Ανθεκτικός ρυθμιστής του οικοσυστήματος
Τα βρύα, τα οποία παίζουν καίριο ρόλο στα πολικά οικοσυστήματα, είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά – μελέτες έχουν αποδείξει ότι μπορούν να επιβιώσουν σε υπερβολικά ακραίες συνθήκες ως και για μια εικοσαετία. Η διαπίστωση ότι μπορούν τελικά να επιζήσουν και για διαστήματα που ξεπερνούν κατά πολύ τη χιλιετία αποτελεί ωστόσο μεγάλη έκπληξη για τους ειδικούς. «Το πείραμα αυτό δείχνει ότι πολυκύτταροι οργανισμοί μπορούν να επιβιώσουν για πολύ μεγαλύτερες χρονικές κλίμακες από ό,τι πιστεύαμε» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο καθηγητής Πίτερ Κόνβεϊ της Βρετανικής Αποστολής στην Ανταρκτική, εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Τα βρύα αυτά, ένας παράγοντας-κλειδί του οικοσυστήματος, μπορούν να επιβιώσουν για περιόδους αιώνων ή χιλιετιών επέκτασης των πάγων, όπως π.χ. η Μικρή Εποχή των Παγετώνων στην Ευρώπη» επεσήμανε ο καθηγητής. «Εφόσον μπορούν να επιβιώσουν κατά τέτοιο τρόπο, αυτό σημαίνει ότι ο επανεποικισμός τους μετά την υποχώρηση των πάγων θα πρέπει να είναι πολύ πιο εύκολος».
Αν και η ανακάλυψη αφορά αυστηρά τα συγκεκριμένα φυτά, ο καθηγητής Κόνβεϊ δεν αποκλείει ανάλογη ανθεκτικότητα και σε άλλες μορφές ζωής. «Παρότι αποτελεί μεγάλο άλμα με βάση τα παρόντα ευρήματα, πράγματι εγείρεται η πιθανότητα σύνθετες μορφές ζωής να επιβιώνουν για ακόμη μεγαλύτερες περιόδους αν παγιδευθούν σε μόνιμα παγωμένο έδαφος ή σε πάγους» κατέληξε.
πηγή: tovima.gr
