Σε ανοιχτή διένεξη της κυβέρνησης με τις τράπεζες εξελίσσεται το μείζον ζήτημα της στήριξης των δανειοληπτών που έχουν πληγεί από την αύξηση των επιτοκίων και αδυνατούν να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις.
Η κυβέρνηση πετάει το μπαλάκι της ευθύνης και της επίλυσης του μείζονος ζητήματος προς τις τράπεζες. Χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έκοψε κάθε σκέψη για συνδρομή του κράτους στο πρόγραμμα στήριξης των δανειοληπτών, ενώ σήμερα ήταν η σειρά του πρωθυπουργού να αποστείλει μήνυμα προς τις τράπεζες να αλλάξουν στάση. «Πρέπει να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς έχουν υψηλή κερδοφορία, ώστε να αποτρέψουμε μια νέα γενιά κόκκινων δανείων. Να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Η παρέμβαση Μητσοτάκη και το δημόσιο μήνυμα προς τις τράπεζες, εντάσσεται στο πλαίσιο της επικοινωνιακής πίεσης που ασκεί το Μαξίμου προς τις τελευταίες και αποσκοπεί στο εξής: να αναδείξει την πολιτική «δύο μέτρων και δύο σταθμών» που ακολουθούν οι τράπεζες, οι οποίες από τη μία διπλασίασαν τα επιτόκια των δανείων και από την άλλη διατηρούν σχεδόν μηδενικά αυτά των καταθέσεων.
Πρόκειται για μια στρέβλωση η οποία έχει επισημανθεί εδώ και καιρό, από οικονομικούς και άλλους παράγοντες και η κυβέρνηση φροντίζει να «φωτίσει» καταλλήλως, καταδεικνύοντας τις ευθύνες των τραπεζών. Λίγο μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη, δημοσιοποιήθηκαν-αρχικώς στο ΑΠΕ-τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αναφορικά με την πρακτικά που ακολουθούν οι τράπεζες στα επιτόκια των δανείων και των καταθέσεων. Επιβεβαιώνοντας επί της ουσίας αυτό που έχει καταστεί σαφές εδώ και καιρό, ότι αυξάνουν μόνο τα επιτόκια των δανείων διατηρώντας σχεδόν μηδενικά και αμετάβλητα εκείνα των καταθέσεων.
Ιδίως στα στεγαστικά δάνεια, τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας διαβούλευσης, το κυμαινόμενο επιτόκιο σχεδόν διπλασιάστηκε από την αρχή του χρόνου (από 2,36% στο 4%. Αντιθέτως οι τράπεζες διατηρούν σε μηδενικά επίπεδα τα επιτόκια των καταθέσεων. Σύμφωνα με την ΤτΕ, τον Οκτώβριο το επιτόκιο νέων καταθέσεων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,05%, από το 0,04% στην αρχή του έτους. Αυξήθηκε όμως το σταθμισμένο επιτόκιο των νέων δανείων στο 4,86%, από 3,90% που ήταν στην αρχή του 2022. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το επιτοκιακό περιθώριο στο 4,23% από 3,86% που ήταν στην αρχή του έτους.
Η ραγδαία και μεγάλη άνοδος των επιτοκίων δανείων, στην οποία προχώρησαν οι τράπεζες, δεν αφορά μόνο τα στεγαστικά αλλά τα καταναλωτικά και τα επιχειρηματικά-επαγγελματικά.
Πιο αναλυτικά στα νέα δάνεια το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 26 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,86%, από 3,82% στις αρχές του 2022.
Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 33 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,44%.
Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 41 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 11,37%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 50 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,00%, από 2,36% που ήταν στην αρχή του χρόνου.
Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 42 μονάδες βάσης στο 4.79%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 21 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,83%.
Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 20 μονάδες βάσης, τον Οκτώβριο του 2022, και διαμορφώθηκε στο 4,17%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,42%.
Με στοιχεία από sofokleousin.gr
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έγινε δεκτός σήμερα το πρωί από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Kατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους υπογράμμισε πως τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν πρέπει να πληρωθούν από τα κέρδη των τραπεζών και όχι να τα πληρώσει ο προϋπολογισμός, δηλαδή ο Έλληνας φορολογούμενος.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έχει ζητήσει, μεταξύ άλλων, από τις τράπεζες να προχωρήσουν σε 4 μέτρα:
στη στήριξη στους ευάλωτους δανειολήπτες,
στην αύξηση στις εγκρίσεις αιτήσεων εξωδικαστικού μηχανισμού,
στη μείωση επιτοκίων χορηγήσεων, και
στο να βάλουν φρένο στο κόστος προμηθειών απλών τραπεζικών συναλλαγών.
Παράλληλα υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση έχει νομοθετήσει ώστε τα υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη να μην πάρουν κανένα bonus για το 2022.
Δηλώσεις της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την έναρξη της συνάντησής τους στο Προεδρικό Μέγαρο
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καθώς μπαίνουμε πια στον μήνα των γιορτών, ήθελα να σας κάνω μια σύντομη ενημέρωση συνολικά για την πορεία της οικονομίας, όπου έχουμε καλά και λιγότερο καλά νέα. Τα καλά νέα είναι ότι η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αποδίδει πολύ καλύτερα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές, με έναν ρυθμό ανάπτυξης ο οποίος θα πλησιάσει το 6% για το 2022. Η χώρα σημειώνει ρεκόρ επενδύσεων, ξένων αλλά και εγχώριων, με μεγάλη έμφαση στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια. Η ανεργία εξακολουθεί να αποκλιμακώνεται και η γενικότερη εικόνα, η οποία υπάρχει στο εξωτερικό, είναι ότι η Ελλάδα είναι ένας ασφαλής και ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα.
Από την άλλη μεριά, εξακολουθούμε να είμαστε δέσμιοι και εξαρτημένοι από τις παγκόσμιες αναταράξεις στην αγορά ενέργειας, με έναν πληθωρισμό ο οποίος βαίνει μεν μειούμενος, αλλά εξακολουθεί να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι τα πιο αδύναμα και τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, αλλά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δοκιμάζονται από αυτή την εισαγόμενη εισβολή ακρίβειας και αυτό καθιστά την υποχρέωση της πολιτείας για ένα ευρύ πλέγμα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων ακόμα πιο επιβεβλημένη. Κι αυτό ακριβώς κάνουμε.
Ενδεικτικά, θέλω να σας αναφέρω ότι μέσα στον επόμενο μήνα θα εκταμιεύσουμε κάτι παραπάνω από 800 εκατομμύρια για να στηρίξουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά με το έκτακτο βοήθημα των 250 ευρώ, αλλά και με τα 300 εκατομμύρια, τα οποία θα διαθέσουμε στο επίδομα θέρμανσης.
Εκεί τα νέα είναι καλύτερα από ό,τι περιμέναμε, διότι μαζί με το επίδομα θέρμανσης έχουμε και τιμές, οι οποίες ευτυχώς βαίνουν πτωτικές. Θα θυμάστε ότι στην προηγούμενη συνάντησή μας αναρωτιόμασταν για το πού θα είναι το πετρέλαιο θέρμανσης – αν θα είναι στο 1,3, στο 1,4 – τώρα ξέρουμε ότι είναι κάτω από 1,2 ευρώ το λίτρο και ελπίζουμε αυτή η τάση να συνεχιστεί.
Ταυτόχρονα όμως βρισκόμαστε αντιμέτωποι και με μία ευρωπαϊκή αύξηση στα επιτόκια. Ενδεχομένως επιβεβλημένη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προκειμένου να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός, αυτό όμως αναγνωρίζουμε απόλυτα ότι έχει επιπτώσεις στους δανειολήπτες, με αύξηση στο κόστος δανεισμού.
Και θέλω να σας ενημερώσω ότι είμαστε σε μία συζήτηση με τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες πρέπει κι αυτές να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί. Να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς θα έχουν μια υψηλή κερδοφορία όπως φαίνεται το 2022, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποτρέψουμε και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Μια τέτοια πολιτική θα ήταν προς όφελος και των ιδίων των τραπεζών, πέραν της επιβεβλημένης στήριξης που πρέπει να παρέχουμε σε εκείνα τα νοικοκυριά, τα οποία δοκιμάζονται με την αύξηση της δόσης τους για τα στεγαστικά τους δάνεια.
Και υπάρχουν κι άλλες παρεμβάσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν, που αφορούν στις χρεώσεις στις προμήθειες, αλλά και στα επιτόκια των καταθέσεων, τα οποία, κατά την άποψή μου, παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά αν αναλογιστεί κανείς το πόσο έχουν αυξηθεί τα επιτόκια χορηγήσεων. Και βέβαια και οι τράπεζες κινητοποιούνται σε μια συνολική επεκτατική πιστωτική πολιτική, προκειμένου να στηρίξουν μια οικονομία η οποία αναπτύσσεται. Αυτή η συζήτηση ελπίζω, μάλλον θα σας έλεγα ότι είμαι σίγουρος, ότι θα έχει τελικά ευτυχή κατάληξη. Δεν θα υπάρχει συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού και του Έλληνα φορολογούμενου σε μια τέτοια παρέμβαση. Η χρηματοδότηση θα πρέπει να γίνει από τις ίδιες τις τράπεζες και από τα υψηλά κέρδη τα οποία έχουν και είμαι σίγουρος ότι θα καταλήξουμε τελικά σε μια λύση η οποία θα είναι θετική πρώτα και πάνω απ’ όλα για τους δανειολήπτες, αλλά και για τους καταθέτες, αλλά τελικά πιστεύω και για τις ίδιες τις τράπεζες, οι οποίες έχουν στηριχθεί πολύ αυτά τα χρόνια, προκειμένου να μειώσουν σημαντικά την έκθεσή τους στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Κατερίνα Σακελλαροπούλου: Κύριε Πρόεδρε, η χώρα μετά από τις τρεις αλλεπάλληλες κρίσεις, την οικονομική, την πανδημία και την κρίση που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με το τεράστιο πρόβλημα στην ενέργεια, πραγματικά είναι σε δύσκολη κατάσταση, καλά είναι τα θετικά νέα, αλλά όλοι ξέρουμε και ανησυχούμε για την περίοδο που έρχεται, είναι και χειμώνας, και βεβαίως το μεγάλο βάρος πέφτει στα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας.
Εκεί πρέπει να δοθεί όλη η προσπάθεια, να στηριχθούν αυτά τα τμήματα της κοινωνίας που κυρίως είναι οι συμπολίτες μας, αλλά, όπως είπατε, και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ανάγκη στήριξης. Ο ρόλος που θα κληθούν να παίξουν οι τράπεζες, έστω και πιεζόμενες – αν μου επιτρέπεται να το πω -, είναι σημαντικός και ελπίζω ότι θα το κάνουν, και η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν στα προβλήματα που ανακύπτουν και η στήριξη στην κοινωνία νομίζω ότι τελικά θα είναι σε όφελος και της οικονομίας σε βάθος χρόνου. Φυσικά το ενδιαφέρον όλων είναι το πιο ευάλωτο τμήμα της κοινωνίας μας.
