Το ka-business.gr δέχτηκε την πρόσκληση του επιμελητηρίου Αρκαδίας και προσωπικά του προέδρου κ. Ιωάννη Τρουπή και ακολούθησε ένα μαγευτικό ταξίδι με στόχο να σας παρουσιάσει την Ορεινή Αρκαδία, ως έναν προορισμό με απαράμιλλες εναλλαγές και ανεξερεύνητες αντιθέσεις ενός τόπου αμέτρητων εμπειριών που μπορεί να ζήσει ο επισκέπτης όλο τον χρόνο.
XARTHS
Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας
Το Λαογραφικό Μουσείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Βυτίνας, στεγάζεται σε παραδοσιακής τεχνικής πετρόκτιστο οίκημα και ιδρύθηκε το 1986. Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει αντικείμενα και εργαλεία από την πλούσια ιστορική και κοινωνική κληρονομιά του τόπου. Τα εκθέματα προέρχονται κυρίως από τις ιδιωτικές συλλογές των δύο ιδρυτών του (ενός ντόπιου δάσκαλου-συγγραφέα-λαογράφου και ενός κουρέα-ανταποκριτή της τοπικής εφημερίδας) και από προσφορές κατοίκων της περιοχής. Εκτίθενται κυρίως γεωργικά και υλοτομικά εργαλεία, παλαιές μηχανές, οικιακά σκεύη, εκκλησιαστικά είδη, υφαντά, κεντήματα, τοπικές φορεσιές, έπιπλα, ένας πλήρης αργαλειός, φωτογραφικές αποτυπώσεις της παραδοσιακής ζωής του τόπου, ενώ εντυπωσιακή είναι η αναπαράσταση ενός τσαγκαράδικου.
Στη Βυτίνα συναντήσαμε τον κ. Τσατσούλη ιδιοκτήτη του παραδοσιακού μαγαζιού που λειτουργεί από το 1958.
Λαγκάδια
Tα Λαγκάδια αποκαλούνται ως το «κρεμαστό χωριό της Πελοποννήσου», γιατί φαίνεται σαν να κρέμονται πάνω από ένα άγριο φαράγγι, που σχηματίζει ο ποταμός Τουθόα.
Η δημιουργία του χωριού των Λαγκαδιών πιθανολογείται στο 13ο και 15ο αιώνα και κατά μια εκδοχή, οι πρώτοι κάτοικοι τους ήταν οι μάστορες, που έχτισαν το κάστρο της Άκοβας στα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Κατά την αρχαιότητα από τα Λαγκάδια περνούσε ο δρόμος, που οδηγούσε στην Ολυμπία, όπου διεξάγονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Τα Λαγκάδια έχουν πλούσια ιστορία, καθώς πρωτοστάτησαν στον απελευθερωτικό αγώνα του Μοριά κατά των Τούρκων. Είναι η πατρίδα της οικογένειας των Δεληγιαννέων, αλλά και πολλών άλλων αγωνιστών του 1821. Η οικογένεια των Δεληγιαννέων ήταν μια από τις ισχυρότερες και πλουσιότερες της περιοχής, η οποία πρωτοστάτησε στην προετοιμασία και την διεξαγωγή του Αγώνα κατά των Τούρκων.
Άλλοι αξιόλογοι άνδρες της ίδιας οικογένειας είναι και ο πολέμαρχος Κανέλλος Δεληγιάννης,ο οποίος αργότερα επιτέλεσε και πρόεδρος της Βουλής.
Τα Λαγκάδια είναι και γενέτειρα δυο πρωθυπουργών του Ελληνικού κράτους, του Θεόδωρου Π. Δεληγιάννη που δολοφονήθηκε το 1905 έξω από τη Βουλή και του Νικόλαου Π. Δεληγιάννη, που διενήργησε τις βουλευτικές εκλογές του 1895.
Στο κέντρο του χωριού υπάρχει Ηρώο, αφιερωμένο στην μνήμη των πεσόντων Λαγκαδινών που συμμετείχαν στους Εθνικούς Αγώνες. Περιλαμβάνει τα ονόματα των Λαγκαδινών πεσόντων σε μάχες από την επανάσταση του 1821 μέχρι το 1940.
Το Σπίτι των Δεληγιάννηδων: Το ιστορικό σπίτι των Δεληγιάννηδων βρίσκεται στην Πάνω Γειτονιά των Λαγκαδιών. Εκεί, υπάρχουν κειμήλια της οικογένειας των προεστών.
Η εκκλησία των Αγίων Ταξιαρχών, που είναι και ο μητροπολιτικός ναός των Λαγκαδιών, χρονολογείται από το 1805 και χτίστηκε, πιθανόν, πάνω σε προϋπάρχοντα μικρότερο ναό. Μαζί με τον ναό του Προδρόμου κατασκευάστηκαν σε διάστημα 40 ημερών λόγω χρονικού περιορισμού, που έθεσε η Οθωμανική διοίκηση. Ο ναός υπέστη μεγάλες καταστροφές όταν ο Ιμπραήμ εισέβαλε και έκαψε τα Λαγκάδια το 1825. Λόγω αυτών των καταστροφών, το κτήριο φαίνεται να επισκευάστηκε εκτενώς τη δεκαετία του 1830-40 οπότε μάλλον απέκτησε τη σημερινή του εικόνα, τη μορφή των ανοιγμάτων του, καθώς και τον τρούλο. Σχετική επιγραφή υπάρχει στο ανώφλι της κεντρικής δυτικής εισόδου όπου είναι σκαλισμένη η χρονολογία “1841”. Το μικρό καμπαναριό στην ΝΔ γωνία κατασκευάστηκε ίσως και αυτό εκείνη την περίοδο. Τέλος, το μεγάλο καμπαναριό με το ρολόι, στα ανατολικά του ναού, κατασκευάστηκε το 1910 με χρήματα των Λαγκαδινών της Αμερικής, οι οποίοι απέστειλαν και τον μηχανισμό.
Η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται στην Κάτω Γειτονιά των Λαγκαδιών, η οποία χρονολογείται το 1854. Πρόκειται για ναό εγγεγραμμένο σταυροειδή με τρούλο διαστάσεων 19,5×11μ. Διαθέτει 2 εισόδους (δυτική και νότια) με κύρια τη νότια, που χαρακτηρίζεται για την περίτεχνη λιθοδομή με κλασικιζοντα στοιχεία και την επιγραφή: «Ο παρών ναός ωκοδομήθη δια δαπάνης των κατοίκων 1853».
Στο δυτικό μέρος διαθέτει ημιόροφο και στη νοτιοδυτική γωνία διώροφο κωδωνοστάσιο. Χαρακτηριστική είναι η χρήση της πέτρας στους εξωτερικούς τοίχους, όπου λευκοί λίθοι χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία διακοσμητικών ζωνών καθώς και στα αγκωνάρια, εναλλάξ με γκρίζους.
Στα Λαγκάδια συναντήσαμε την κα Κανέλλα Μουρούτσου που διατηρεί το εργαστήριο “Γεύσεις Κανέλλας”
Στα Λαγκάδια συναντήσαμε και τον ιδιοκτήτη του IN CAFE
Μονή Φιλοσόφου
Πρόκειται για ένα μνημείο 1050 σχεδόν ετών με τεράστια ιστορία. Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας (10ος αιώνας) και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», γραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από την επωνυμία αυτή του ιδρυτού πήρε η Μονή το όνομά της. Σώζεται ακέραια και αποτελεί θαυμαστό δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής του 10ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες. Είναι χτισμένη με απλή λιθοδομή και στην εξωτερική της εμφάνιση δημιουργεί την εντύπωση ενός στερεού αρχιτεκτονικού χτίσματος. Στη θέση αυτή σώζονται σήμερα ο βυζαντινός ναός (Καθολικό), πραγματικό αριστούργημα αρχιτεκτονικής, ναός τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος με οκτάπλευρο τρούλο. Ο ναός κοσμείτο από τοιχογραφίες εξαιρετικής τέχνης, από τις οποίες σήμερα σώζονται μόνον σπαράγματα. Σώζονται επίσης ερείπια κελιών και άλλων κτισμάτων, το εξωτερικό προστατευτικό τείχος – κτισμένο μετά την Άλωση – ερείπια δύο πυργίσκων πάνω από τη μονή στο βράχο, αγωγός νερού που τροφοδοτούσε τη Μονή με νερό από πηγή, και μια στέρνα. Η μονή είναι γνωστή σαν «Κρυφό Σχολειό», γιατί σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο, που αργότερα εξελίχθηκε – στη Νέα Μονή – σε σημαντική ιερατική σχολή. Η Μονή γνώρισε μεγάλη άνθιση τον 17ο αι., περίοδο κατά την οποία κτίσθηκε και η Νέα Μονή, χωρίς όμως να εγκαταλειφθεί η Παλαιά.
Στεμνίτσα
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, στη Δημητσάνα, προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία. Εστιάζοντας στις βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που αξιοποιούν το νερό για την παραγωγή ποικίλων προϊόντων, τις συνδέει με την ιστορία και την καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας στο πέρασμα του χρόνου. Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης έχει αποκαταστήσει παραδοσιακές εγκαταστάσεις και υδροκίνητους μηχανισμούς. Οι μόνιμοι εξοπλισμοί τους έχουν αποκατασταθεί στην αρχική τους λειτουργία. Το πρώτο κτήριο στεγάζεινεροτριβήκαιαλευρόμυλο με οριζόντια φτερωτή. Στο διπλανό δωματιάκι, με το τζάκι, ζούσε ο μυλωνάς με την οικογένειά του, κατά κανόνα πολυμελή.
Έξω από τον μύλο βρίσκεται τορακοκάζανο, που στηνόταν στην ύπαιθρο μετά τον τρύγο, για την παραγωγή τσίπουρου από τα στέμφυλα.
Ακριβώς απέναντι, διώροφο κτήριο στέγαζε την κατοικία του βυρσοδέψηκαι το βυρσοδεψείο. Το εσωτερικό του εργαστηρίου είναι χωρισμένο σε ζώνες που αντιστοιχούν στα διάφορα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων.
Το λιθόστρωτο οδηγεί σε πλάτωμα, όπου διαμορφώνεται φυσική δεξαμενή, και καταλήγει στον μπαρουτόμυλο. Το μπαρούτι, ισχυρό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής, διατηρείται ζωντανό στη μνήμη και τις αφηγήσεις των κατοίκων της. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, οι Δημητσανίτες τροφοδοτούσαν τον αγώνα με το απαραίτητο αυτό πολεμικό υλικό. Ο Κολοκοτρώνης γράφει χαρακτηριστικά: «Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημιτζάνα». Εδώ μπορείτε να δείτε τον κινούμενο μηχανισμό ενός μπαρουτόμυλου με κοπάνια, που είχε εξαφανιστεί στην Ευρώπη ήδη από τον 18ο αιώνα, ενώ στη Δημητσάνα χρησιμοποιήθηκε κατά την Επανάσταση, αλλά και έως τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ελληνικό Αρκαδίας
Το Ελληνικό είναι το μεγαλύτερο χωριό του δήμου Τρικολώνων στη καρδιά της μυθικής Αρκαδίας. Η περιοχή αυτή κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Ευτρησία και περιελάμβανε τις πόλεις Τρικόλωνοι, Ζοιτία, Θυραίον και Υψούς. Η δευτερη ονομασία του χωριού, που προτάθηκε είναι το «Παραιβάσιο», που ανταποκρίνεται σε ένα μνημείο που ιδρύθηκε από τους Αρκάδες της περιοχής, όταν ο βασιλιάς Κλεομένης ερείπωσε την Μεγαλόπολη τον 3ο αι. μ.Χ και ανάγκασε τους κατοίκους της να επιστρέψουν στις ορεινές τοποθεσίες. Την σημερινή του ονομασία το Ελληνικό την οφείλει στην ομώνυμη τοποθεσία βόρεια του οικισμού, όπου έχουν εντοπιστεί αρχαιοπρεπείς ογκόλιθοι, που ανήκαν πιθανώς σε φρούριο ή αρχαίο ναό.
Το Ελληνικό βρίσκεται νότια της Στεμνίτσας και είναι χτισμένο πάνω σε τρεις μικρούς λόφους σε υψόμετρο 700 μ. Η ιστορία του Ελληνικού ξεκινάει γύρω το 15o αιώνα και συγκεκριμένα το 1515, όπου παρουσιάζεται στην απογραφή της οθωμανικής αυτοκρατορίας στα Οθωμανικά αρχεία ως φέουδο του Αχμέτ Μπέη με πληθυσμό αποτελούμενο από 41 οικογένειες, 5 αγάμους και 1 χήρα. Υπάρχουν και άλλες γραπτές αναφορές στα ανωτέρω αρχεία, αλλά η πρώτη γραπτή αναφορά έγινε στην περιγραφή του Βενετού περιηγητή Ριετ’ Aντόνιο Ρακιφίκο το 1690 σε οδοιπορικό του στο Μοριά. Το αναφέρει ως Μουλάτσι και είναι η πρώτη ονομασία του χωριού. . Η λέξη “mulach” σε σλαβικές διαλέκτους όπως τσέχικα, σλοβάκικα ή πολωνικά, μεταφράζεται ως “μουλάρι” και έχει καταγωγή από την περίοδο της εποίκησης της Αρκαδίας από Σλαβικά φύλα.
Στην απογραφή του Βενετού Grimani που έγινε το 1700,το Μουλάτσι φέρεται να έχει 148 κατοίκους. Το έτος 1849 ο αριθμός ανήλθε στους 347 και το 1907 στους 807.Ο αριθμός αυτός είναι και ο μεγαλύτερος στην πληθυσμιακή ζωή του χωριού. Μετά το 1907 ο αριθμός μειώνεται σταδιακά από χρόνο σε χρόνο. Η ονομασία “Ελληνικό” εδόθη το 1927 από το γνωστό τοπωνύμιο που υπάρχει βόρεια του χωριού και σε μικρή απόσταση απ’ αυτό.
Κατά τη διάρκεια του αγώνα του 1821 έχουμε πολλές αναφορές για αγωνιστές καταγόμενους από το Ελληνικό όπως ο οπλαρχηγός Σάββας Νικολόπουλος και οι στατιώτες Παύλος Λαγοδήμος ,Βασίλης Μπαρμπαλιάς , Διαμ. Παπαβασιλόπουλος ,Κων/νος Ταλούμης. Βαρύ φόρο αίματος πλήρωσε το χωριό τόσο κατά τον Α Παγκόσμιο πόλεμο όσο και κατά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο.
Μεγάλος πληθυσμός του χωριού μετανάστευσε στις αρχές του 20ου αιώνα στο εξωτερικό κυρίως στις Η.Π.Α. και αργότερα στην Αυστραλία όπου υπάρχουν μεγάλες κοινότητες πατριωτών καταγομένων από το Ελληνικό.
Στην δεκαετία του 1960 υπήρξε μεγάλη εσωτερική μετανάστευση προς τα αστικά κέντρα πράγμα που συντέλεσε στην πληθυσμιακή αποδυνάμωση του χωριού. Από τα μέσα της δεκαετίας του 90 το χωριό παρουσιάζει νέα φάση ανάπτυξης που στηρίζεται στην τουριστική του αξιοποίηση βοηθούμενο τόσο από το δήμο όσο και από τους τοπικούς συλλόγους.
Η κεντρική πλατεία του χωριού, η πλατεία της Αγίας Τριάδος, φιλοξενεί τα μαγαζιά και τα καφενεία του χωριού, ενώ εκεί βρίσκεται και το μεγαλοπρεπές διώροφο διδακτήριο του άλλοτε 3θέσιου δημοτικού σχολείου που σήμερα δεν λειτουργεί. Στην ίδια πλατεία βρίσκεται το Ηρώο, που είναι αφιερωμένο σε όλους εκείνους που έπεσαν στους πολέμους της πατρίδας
Παραδοσιακή Κοινωνία Δημητσάνας
Εκεί Συναντήσαμε τον κ. Δημήτρη Κεκετζίδη, εκπρόσωπος εστιατόρων της ευρύτερης περιοχής:
Καρύταινα
Το κάστρο της Καρύταινας: Βρίσκεται στα νότια του χωριού πάνω σ’ έναν απόκρημνο βράχο. Κατέχει στρατηγική θέση αφού κατοπτεύει την είσοδο από τον κάμπο της Μεγαλόπολης προς το πέρασμα προς Δυσμάς. Το κάστρο χτίστηκε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, το 13ο αιώνα, από τον Γάλλο ηγεμόνα Γοδεφρείδο ντε Βριγιέρ που το χρησιμοποιούσε σαν έδρα του. Υπήρξε ένα από τα πιο αξιόλογα φρούρια της Πελοποννήσου κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας.
Κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην περιοχή και στο κάστρο της εγκαταστάθηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, το οποίο το οχύρωσε, έχτισε σπίτι και εκκλησία μέσα σε αυτό και το χρησιμοποιούσε σαν ορμητήριό του. Σήμερα διατηρείται σε ερειπιώδη κατάσταση
Πύργος της Λεβένταινας Καρύταινα
Το πυργόσπιτο της Λεβένταινας βρίσκεται στον πίσω μαχαλά, στις δυτικές παρυφές του μεταβυζαντινού οικισμού της Καρύταινας.
Αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα μεταβυζαντινής οχυρής κατοικίας και χρονολογείται στα τέλη του 18ου αι. Το πυργόσπιτο αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες και είναι κτισμένο σε έντονα επικλινές έδαφος.
Αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης
Το θέατρο Μεγαλόπολης ήταν το μεγαλύτερο του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Πρόκειται για ένα λίθινο μνημείο, η αρχική φάση του οποίου τοποθετείται στην περίοδο 350-300 π.Χ. Αποτέλεσε σπουδαίο πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο τον 3ο αιώνα π. Χ. για την Μεγάλη Πόλη και το Αρκάδων Κοινό μαζί με το Θερσίλειο βουλευτήριο, την Αγορά, τα Ιερά, τη Φιλίππειο Στοά. Κατασκευάστηκε από τον Αργείτη Πολύκλειτο λίγο μετά το 370 π.χ. και το μέγεθος φαίνεται να εντυπωσίασε και τον Παυσανία (8,32, Ι). Το κοίλο είχε διάμετρο 145 μ., ενώ η ορχήστρα του 30 μ. περίπου. Θεωρείται ότι το κοίλο περιελάμβανε δύο διαζώματα, με 20 σειρές εδωλίων στα δύο κατώτερα μέρη του και 17 στο ανώτερο μέρος. Υπολογίζεται πως η χωρητικότητά του ήταν 18.200 θεατές περίπου. Το θέατρο είχε χτιστεί στα φυσικά πρανή του λόφου και το κοίλο του ήταν χωρισμένο σε τρία τμήματα.
Πρόκειται για ένα από τα πρώτα θέατρα στον ελλαδικό χώρο, όπου εφαρμόζεται το αρχιτεκτονικό σχέδιο της κυκλικής κάτοψης κοίλου και ορχήστρας. Η πρώτη σειρά εδωλίων του θεάτρου αποτελείται από εννέα ενεπίγραφους θρόνους. Το βάθος του σκηνικού οικοδομήματος σχηματιζόταν από την παρακείμενη στοά του Θερσιλείου, κτισμένο στη νότια πλευρά του θεάτρου, η κιονοστοιχία του οποίου αποτελούσε ένα σκηνικό βάθος απέναντι στο κοίλο του θεάτρου και το στοιχείο αυτό υπήρξε καινοτομία για την αρχιτεκτονική των θεάτρων, που ήταν ενταγμένα στον πολεοδομικό ιστό μιας πόλης. Το θέατρο αρχικά διέθετε κινητή ξύλινη σκηνή, που αποσυρόταν και φυλασσόταν στην σκηνοθήκη, που λειτουργούσε ως χώρος αποθήκευσης του θεατρικού υλικού και βρισκόταν κοντά στη δυτική πάροδο. Το κάτω τμήμα χωριζόταν σε εννέα κερκίδες και διατηρεί σε καλή κατάσταση τις πρώτες σειρές των εδωλίων του καθώς και τις θέσεις της προεδρίας. Στο πίσω μέρος των ερεισίνωτων των εδωλίων υπάρχουν χαραγμένες επιγραφές του 4ου και 3ου αι. π.Χ. Το θέατρο ανασκάφηκε στα 1890-1891 από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή υπό τη διεύθυνση των E.A.Gardner και W.Loring και σήμερα είναι μερικώς αναστηλωμένο.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην Ορεινή Αρκαδία υπάρχουν ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, δηλαδή από 1 έως 5 αστέρων. Πλειοψηφία αποτελούν τα ξενοδοχειακά καταλύματα 3 αστέρων, τα οποία από το έτος 2015, όπου αριθμούνταν 36, το έτος 2017 ανήλθαν στα 38. Στη δεύτερη θέση από πλευράς μονάδων βρίσκονταν τα ξενοδοχεία 2 αστέρων (30 μονάδες το 2017), ενώ ακολουθούν τα ξενοδοχεία 4 αστέρων με 27 μονάδες το 2017. Το γεγονός αυτό, σε σύγκριση με παλαιότερα έτη, όπου υπερτερούσαν οι μονάδων 1 και 2 αστέρων, δείχνει μια σημαντική βελτίωση της ξενοδοχειακής προσφοράς, που οφείλεται κυρίως στην υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Όσον αφορά στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, η Αρκαδία διαθέτει μικρότερο αριθμό ενοικιαζομένων δωματίων (1.223 δωμάτια το 2017) και σε αριθμό κλινών σε επίπεδο Περιφέρειας, βρίσκεται στην προτελευταία θέση (15,1%),
Το οδοιπορικό μας ολοκληρώθηκε στο εστιατόριο της Μεγαλούπολης “Urbana Gastroteka”. Ένα εστιατόριο κόσμημα της περιοχής, όπου ο σεφ φρόντισε να γευτούμε την Ορεινή Αρκαδία μέσα από τα πιάτα που μας έφτιαξε.
Ο ιδιοκτήτης του “Urbana Gastroteka” συστήνεται στο ka-business.gr
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αρκαδίας Ιωάννης Τρουπής
