Η έκθεση παρουσιάζει προκλήσεις για διάφορες ροές αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των αστικών αποβλήτων, των αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, των επικίνδυνων αποβλήτων, των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, των απορριμμάτων συσκευασίας και των προτεινόμενων περιοχών βελτίωσης καθενός από αυτά.
Για τα αστικά απόβλητα, 14 κράτη μέλη έχουν εντοπιστεί ότι κινδυνεύουν να χάσουν το στόχο ανακύκλωσης 50% για το 2020: η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Μάλτα, η Πολωνία. Για τις χώρες αυτές, η Επιτροπή παρουσιάζει σχέδια για τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα. Αυτές οι δράσεις περιλαμβάνουν αποτελεσματικότερη χωριστή συλλογή για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας ανακύκλωσης, αποδοτικά συστήματα υπεύθυνης παραγωγής παραγωγού , οικονομικά μέσα όπως φόροι υγειονομικής ταφής και αποτέφρωσης και βελτιωμένη ποιότητα δεδομένων.
Ο κ. Karmenu Vella, αρμόδιος Επίτροπος για το Περιβάλλον, τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την Αλιεία, δήλωσε: «Με τους κοινοτικούς κανόνες για τα απόβλητα που εγκρίθηκαν πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο των Υπουργών, η Ευρώπη μπορεί να γίνει παγκόσμιος πρωτοπόρος στη σύγχρονη διαχείριση αποβλήτων και να αναπτύξει περαιτέρω την εγκύκλιο Η Επιτροπή είναι εδώ για να βοηθήσει με την παροχή τεχνικής βοήθειας και υποστήριξης από τα διαρθρωτικά ταμεία στην εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών. “
Οι νομικές υποχρεώσεις για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων καθορίζονται στην οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα .
Οι στόχοι αυτοί περιλαμβάνουν το 50% των αστικών αποβλήτων, που είναι έτοιμοι για επαναχρησιμοποίηση / ανακύκλωση έως το 2020. Η οδηγία αναθεωρήθηκε πρόσφατα για να συμπεριλάβει νέους πιο φιλόδοξους στόχους: 55% έως το 2025, 60% μέχρι το 2030 και 65% 2035. Η αναθεωρημένη οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας εισάγει νέο στόχο ανακύκλωσης πλαστικών συσκευασιών 55% που πρέπει να επιτευχθεί έως το 2030.
Σε συνέχεια της έκθεσης αυτής, η Επιτροπή θα προβεί σε κυκλικές οικονομικές επισκέψεις υψηλού επιπέδου στα κράτη μέλη με τους στόχους των δημοτικών αποβλήτων για το 2020, προκειμένου να συζητήσουν τις προκλήσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές και οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων.
Η Επιτροπή προτίθεται να συνεχίσει να υποστηρίζει τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους για εφαρμογή, μεταξύ άλλων μέσω τεχνικής βοήθειας (π.χ. μέσω της επισκόπησης της εφαρμογής του περιβάλλοντος και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών) και με κοινοτικά κονδύλια. Ωστόσο, εναπόκειται στις εθνικές αρχές να εντείνουν τη διαδικασία της αναγκαίας μεταρρύθμισης των πολιτικών και να επιταχύνουν την τοπική δράση.
Το έργο επεξεργασίας των αποβλήτων είναι χάσιμο χρόνου. Οι εκθέσεις έγκαιρης προειδοποίησης αποσκοπούν στην παροχή βοήθειας για την επίτευξη του στόχου του 2020 για 50% προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση/ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων. Στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, είναι αποτέλεσμα εκτεταμένων διαβουλεύσεων με τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση αποβλήτων. Το 2016, οι Ευρωπαίοι είχαν κατά μέσο όρο 480 χιλιόγραμμα αστικών αποβλήτων ανά άτομο, εκ των οποίων το 46% ανακυκλώθηκαν ή λιπασματοποιήθηκαν, ενώ ένα τέταρτο πήγαν σε χώρους υγειονομικής ταφής. Τα αστικά απόβλητα αντιπροσωπεύουν μόνο το 10% περίπου των συνολικών αποβλήτων που παράγονται στην ΕΕ, αλλά είναι ένα από τα πιο σύνθετα ρεύματα που μπορούν να διαχειριστούν λόγω της ποικίλης σύνθεσης, του μεγάλου όγκου παραγωγών και του κατακερματισμού των ευθυνών. Το 40% των πλαστικών συσκευασιών ανακυκλώνεται το 2015. Η υγειονομική ταφή είναι η λιγότερο προτιμώμενη επιλογή επεξεργασίας αποβλήτων. Ενώ το ποσοστό των αστικών αποβλήτων που έχουν υποστεί υγειονομική ταφή έχει μειωθεί σταθερά στην ΕΕ συνολικά (μειώνοντας κατά 18% κατά την περίοδο 2013-2016), ο μέσος όρος υγειονομικής ταφής των αστικών αποβλήτων στην ΕΕ παραμένει στο 24% το 2016. Οι μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ εξακολουθεί να υφίσταται: το 2016. 10 κράτη μέλη εξακολουθούν να αποθηκεύουν πάνω από το 50% των αστικών αποβλήτων, ενώ τα πέντε υπερβαίνουν το 70%.
Για το συγκεκριμένο θέμα ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης δήλωσε το εξής: « Δυστυχώς η έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα, επιβεβαίωσε για ακόμα μια φορά το Πράσινο Κίνημα. Η κυβέρνηση απέτυχε στην ανακύκλωση και στη διαχείριση των απορριμμάτων. Η δική μας η πρόταση, είναι η μοναδική η οποία πληρεί όλες τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λύνοντας οριστικά το πρόβλημα με τα απορρίμματα και ταυτόχρονα δημιουργεί και πράσινες αυτοχρηματοδοτούμενες θέσεις εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρω, 3.500 περίπου θέσεις εργασίας στην Αττική και 700 περίπου θέσεις εργασίας στην Πελοπόννησο. Η πρόταση του Πράσινου Κινήματος είναι μονόδρομος πια.».