Το έργο πρόκειται να υλοποιηθεί χωρίς κανένα κόστος για το Δήμο Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στην πράξη «Υπηρεσίες Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Ανοιχτής Πρόσβασης Δι.Πα.Ε.» και χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΣΠΑ.
«Ας ανοίξουμε ένα μέτωπο με τον εαυτό μας να δούμε τι συνέβη στην πόλη αυτή, την κινητικότητα, τις αλλαγές στον πληθυσμό, τα προβλήματα που υπήρξαν τα τελευταία 100 χρόνια» ανέφερε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Παναγιώτης Αβραμόπουλος σημειώνοντας ότι το αρχείο του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης αποτελεί σημαντική και αξιόπιστη πηγή που συνδέεται με την προβολή της ιστορίας και της φυσιογνωμίας της πόλης και διαφυλάσσει την συλλογική της μνήμη. Επιπλέον πρόσθεσε:
«Αν δεν έχουμε γνώση του παρελθόντος μας, της ιστορίας μας, των γεγονότων που εκτυλίχθηκαν και συνέβησαν σε αυτή την πόλη και απασχόλησαν τα εκάστοτε δημοτικά της συμβούλια, τότε μάλλον δεν έχουμε πλήρη και σαφή εικόνα για το τι έχει συμβεί. Η ψηφιοποίηση του αρχείου του Δημοτικού Συμβουλίου αποτελεί ένα μεγάλο εγχείρημα που αφορά σε ένα παλιό θέμα -γιατί πολλοί προσπάθησαν στο παρελθόν να το υλοποιήσουν- αλλά χωρίς επιτυχία είτε διότι δεν υπήρχαν τα μέσα, είτε διότι δεν είχαν διασφαλιστεί οι απαραίτητοι πόροι. Ως διοίκηση ασχοληθήκαμε από την πρώτη στιγμή με αυτό το ζήτημα γιατί αποτελεί κληρονομιά της πόλης μας και επειδή πιστεύουμε ότι ένα αρχείο εγκιβωτισμένο δεν αποτελεί χρήσιμο υλικό για τον πολίτη, αλλά ούτε και για τους επιστήμονες, οι οποίοι αναδεικνύουν τον πλούτο της ιστορίας μας προδιαγράφοντας παράλληλα με τις έρευνες τους και το μέλλον μας».
«Όλοι μας ξέρουμε ότι υπήρξαν κρίσιμες εποχές για τη Θεσσαλονίκη και έχει πολύ μεγάλη σημασία να μάθουμε τι συζητήθηκε σε εκείνες τις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου. Ποιοι εκπροσωπούνταν, ποιοι μίλησαν, τι είπαν και τι έκαναν. Η παρούσα διοίκηση αποφάσισε συνειδητά -γιατί όπως λέει ο δήμαρχος όπου δεν υπάρχει μνήμη δεν υπάρχει μέλλον- να ανοίξει διαμέσου του Δήμου τα ερμητικά κλειστά κομμάτια της ιστορίας της πόλης» ανέφερε ο Αντιδήμαρχος Επιχειρηματικότητας και Απασχόλησης Χασδάι Καπόν.
Σημείωσε ακόμη ότι η προσπάθεια για την παρουσίαση όλων των πτυχών της ιστορίας της πόλης ξεκίνησε με τα μεγάλα συνέδρια που διοργανώθηκαν για το 2012 και ακολούθως για τον Κύριλλο και Μεθόδιο και ότι στο πλαίσιο αυτό ο Δήμος Θεσσαλονίκης συνεργάζεται με τα πανεπιστήμια της πόλης και τις ερευνητικές τους ομάδες σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Επίσης ανέφερε ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του Δήμου ιδρύθηκε τμήμα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, προκειμένου μέσα από διαδικτυακές υπηρεσίες (cloud) να δοθεί χωρίς περιορισμούς η δυνατότητα αξιοποίησης των δεδομένων των υπηρεσιών του από τους χρήστες του διαδικτύου.
«Πρόσφατα το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος απέσπασε την ανώτερη δυνατή αξιολόγηση από οποιοδήποτε άλλο δημόσιο πανεπιστήμιο και πιστεύουμε ότι αυτό οφείλεται στην επιλογή μας να ακολουθήσουμε μία λογική εξωστρέφειας, εξυπηρέτησης των αναγκών του κοινωνικού συνόλου και συνεργασίας με τον παραγωγικό ιστό με διεπιστημονικό τρόπο» τόνισε ο Αντιπρόεδρος του Δι.Πα.Ε. Νικόλαος Μουσιόπουλος και συνέχισε: «Η διεπιστημονικότητα του έργου της ψηφιοποίησης είναι δεδομένη, αφού στο πλαίσιό του έπρεπε να συναντηθούν η πληροφορική, η ιστορία, η οικονομία, η πολιτική και η διοίκηση. Είναι ένα έργο ουσιώδες και θα βάλουμε τα δυνατά μας, ώστε γρήγορα αυτή η λειτουργία να είναι ανοικτή σε όλους, κυρίως δε στους ερευνητές. Μέσω της ψηφιοποίησης δεν δίνεται μόνον η δυνατότητα να μάθουμε καλύτερα τι έγινε στο παρελθόν αλλά επιπλέον να έχει ο καθένας μας μία εικόνα της συνέχειας γύρω από τη διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης».
Από την πλευρά του ο καθηγητής του Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ και Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Τεχνολογίας στο Δι.Πα.Ε., Ιωάννης Βλαχάβας ευχαρίστησε το Δήμο Θεσσαλονίκης για την ευκαιρία που έδωσε στο Πανεπιστήμιο να αποδείξει ότι στην κορυφή των προτεραιοτήτων του βρίσκεται η σύνδεση με την κοινωνία και η προσφορά, μέσω συνεργειών. «Το Δι.Πα.Ε.» σημείωσε «ανέλαβε να υλοποιήσει το έργο στις εγκαταστάσεις του Δήμου για την αποφυγή φθοράς και το αποτέλεσμα των εργασιών μας θα δίνεται σταδιακά στη διάθεση του κοινού. Όσον αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου, το ψηφιοποιημένο υλικό θα φιλοξενείται στο ψηφιακό αποθετήριο ανοικτού λογισμικού (DSpace) και τα δεδομένα θα είναι προσβάσιμα για όλους τους διαδικτυακούς επισκέπτες. Το περιεχόμενο θα τεκμηριωθεί βάσει διεθνών προτύπων, χρησιμοποιώντας δημοφιλή σύνολα περιγραφικών μεταδεδομένων, προκειμένου να καταστούν λειτουργικά και από άλλες αντίστοιχες υπηρεσίες».
«Η πρώτη φορά που μελέτησα τα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου ήταν πριν από 30 χρόνια, όταν ήμουν μεταπτυχιακός φοιτητής και εντυπωσιάστηκα από τον όγκο και τις λεπτομέρειες του υλικού» ανέφερε ο καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας ΑΠΘ και Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος Βασίλης Γούναρης και συμπλήρωσε:
«Το ζήτημα στις ημέρες μας είναι η προσβασιμότητα όλων σε αυτό το αρχείο, η μέγιστη αξιοποίησή του και παράλληλα η προφύλαξή του από τη φθορά. Οι τομείς που ελκύουν όλο και περισσότερο τους ερευνητές, είναι ομολογουμένως η κοινωνική και η οικονομική ιστορία. Αν και μπορεί να θεωρηθεί ότι η ιστορία που αποτυπώνεται σε επίπεδο πόλεων είναι ελάσσονος σημασίας, ωστόσο θεωρούμε ότι αποτελεί το πιο ουσιαστικό κομμάτι της ”μεγάλης εικόνας”. Πιστεύω ότι το έργο της ψηφιοποίησης, σύντομα θα επιφέρει έναν πολλαπλασιασμό των μελετών γύρω από την πόλη της Θεσσαλονίκης και για το λόγο αυτό οι ιστορικοί είμαστε ευγνώμονες».
Ο υπεύθυνος των προμηθειών βιβλίων της βιβλιοθήκης του Δι.Πα.Ε. Γιόφη Μόλχο, στον οποίο εν πολλοίς οφείλεται και η αρχική ιδέα της συνεργασίας μεταξύ Δήμου και Διεθνούς Πανεπιστημίου για το έργο της ψηφιοποίησης τόνισε: «Είναι τεράστιο το ενδιαφέρον για αυτό το αρχείο, αρκεί να αναλογιστούμε ότι ορισμένα από τα σημαντικότερα γεγονότα των τελευταίων 80 χρόνων, με πανελλαδική εμβέλεια, έλαβαν χώρα στη Θεσσαλονίκη».
Το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος υλοποιεί την πράξη «Υπηρεσίες Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Ανοιχτής Πρόσβασης Διεθνούς Πανεπιστήμιου Ελλάδος» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση». Στο πλαίσιο της παραπάνω πράξης η Βιβλιοθήκη του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος έχει τη δυνατότητα ψηφιοποίησης φυσικού αρχείου και για το λόγο αυτό έχει προχωρήσει στη Διακήρυξη του Διαγωνισμού με αντικείμενο «Δημιουργία και εμπλουτισμός Ιδρυματικού Αποθετηρίου/ Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος» ο οποίος είναι σε τελική φάση (επιλογή αναδόχου).
Η ψηφιοποίηση του αρχείου του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης αφορά μία σημαντική ιστορική περίοδο 80 ετών για την πόλη, από το 1915 έως το 1995. Το υλικό το οποίο διαθέτει ο Δήμος Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει:
- Α) 174 δερματόδετους τόμους με διαστάσεις χειρόγραφων σελίδων 40×30 εκατοστά = 130.239 σελίδες οι οποίες καλύπτουν την περίοδο 1915 – 1976 Α΄ Εξάμηνο.
- Β) 128 δερματόδετους τόμους με διαστάσεις χειρόγραφων σελίδων 35×25 εκατοστά = 68.749 σελίδες οι οποίες καλύπτουν την περίοδο 1976 Β΄ Εξάμηνο – 1995.
Η ψηφιοποίηση θα ξεκινήσει από τα παλαιότερα χειρόγραφα πρακτικά και θα συνεχίσει μέχρις εξαντλήσεως των 200.000 σελίδων (όγκος που απαιτείται βάσει του διαγωνισμού σε προκήρυξη). Το σύνολο των τόμων που μπορούν να ψηφιοποιηθούν είναι 302 (198.988 σελίδες) και η διαδικασία θα διαρκέσει 10 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.
