«Ανάπτυξη», μία λέξη άγνωστη για τους Έλληνες τα τελευταία τρία χρόνια. Από πού εκτιμάτε πως θα επέλθει η ανάπτυξη στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας;
Είναι γνωστό ότι από την πρώτη στιγμή, που αναλάβαμε τα καθήκοντά μας, αναγνωρίσαμε τον Τουρισμό ως το βασικότερο μοχλό ανάπτυξης της ΠΚΜ. Ειδικότερα σήμερα, που η οικονομία, τόσο σε εθνικό όσο και τοπικό επίπεδο, βρίσκεται σε δεινή θέση, η τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειάς μας καθίσταται απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική στήριξη των συμπολιτών μας.
Ποιες δράσεις αναπτύσσει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να προσελκύσει το τουριστικό ενδιαφέρον;
Επειδή, ακριβώς, πιστεύουμε πως ο τουρισμός είναι αυτός, που θα μας βγάλει από το αδιέξοδο, στην Περιφέρεια ΚΜ έχουμε προχωρήσει σε ενέργειες και δράσεις, που ξεπερνούν την παραδοσιακή λογική: απευθυνόμαστε στις λεγόμενες νέες αγορές με ισχυρή δυναμική, όπως Ρωσία, Ουκρανία, Τουρκία, Ισραήλ και πρώην χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Ο ίδιος ο Περιφερειάρχης, με τη βοήθεια των συνεργατών του, παρίσταται και συντονίζει την παρουσία μας στις εκθέσεις, τις παρουσιάσεις και τις συναντήσεις με επαγγελματίες και δημοσιογράφους της αγοράς. Στηρίζουμε και αναδεικνύουμε το θεματικό τουρισμό, προκειμένου να διευρύνουμε τόσο την τουριστική μας περίοδο όσο και το εύρος των τουριστών, που μας επισκέπτονται. Σαν αποτέλεσμα, αναδεικνύουμε άλλες μορφές τουρισμού (πέραν του καλοκαιρινού) όπως θρησκευτικό – προσκηνυματικό, πολιτιστικό, αγροτουριστικό, ορειβατικό και συνεδριακό. Έχουμε την πολυτέλεια να διαθέτουμε ένα ποικίλο τουριστικό προϊόν, που μπορεί να υποστηρίξει το σύνολο των απαιτήσεων του κοινού.Εκδώσαμε τουριστικό οδηγό ενιαίο για την Περιφέρεια, που μεταφράστηκε και σε πολλές γλώσσες. Επίσης, θα εκδώσουμε ειδικά θεματικά έντυπα για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Αναμένουμε την ολοκλήρωση του μεγάλου διαγωνισμού, που περιλαμβάνει το σύνολο της στρατηγικής μάρκετινγκ της ΠΚΜ, ο οποίος καθυστερεί λόγω ενστάσεων των συμμετεχόντων.
Έχουν αποδώσει καρπούς αυτές οι ενέργειες;
Η περσινή χρονιά έκλεισε με άνοδο της τάξης του 15-20% για την ΠΚΜ. Τα μηνύματα για την τρέχουσα χρονιά είναι ανάμεικτα: αφενός, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον, το οποίο εκφράζεται στις τουριστικές εκθέσεις, αφετέρου, όμως, υπάρχει ανησυχία λόγω της εικόνας που έχουν στο εξωτερικό για την κατάσταση στην Ελλάδα. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή και συνεργασία με τους φορείς και τις επαγγελματικές ενώσεις προκειμένου να υποστηρίζουμε τις προσπάθειες, που κάνουν για να εξασφαλίσουν κρατήσεις.
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας;
Το βασικότερο συγκριτικό πλεονέκτημα της ΠΚΜ είναι το ευρύ τουριστικό προϊόν που προσφέρει. Επίσης, η πρόσβασή της μέσω του οδικού δικτύου είναι ακόμη ένα πλεονέκτημα, τόσο για τον τουρισμό, που προέρχεται από την Κεντρική όσο και από την Ανατολική Ευρώπη. Επίσης, πιστεύουμε ότι οι παρούσες συνθήκες κρίσης έχουν οδηγήσει σε μείωση τιμών, οπότε η σχέση ποιότητας – τιμής των υπηρεσιών, που προσφέρονται, να είναι ιδιαίτερα ελκυστική.
Τι ρόλο μπορεί να παίξει η Περιφέρεια γενικότερα στην Ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας;
Η ελληνική πολιτική περιφερειακής ανάπτυξης είναι ένας από τους παράγοντες της μείωσης των διαπεριφερειακών ανισοτήτων στην Ελλάδα. Στη σημερινή εποχή, όπου τα προβλήματα μετατοπίζονται από το διαπεριφερειακό επίπεδο στις ενδοπεριφερειακές ανισότητες και τις κατηγορίες χώρου, απαιτείται αντίστοιχη προσαρμογή της περιφερειακής πολιτικής. Η έλλειψη συγκεκριμένου προσανατολισμού και προγραμματισμού σε κεντρικό επίπεδο για την ανάπτυξη του τουρισμού τις προηγούμενες δεκαετίες είχε ως αποτέλεσμα να αναπτυχθεί ένα τουριστικό προϊόν με εγγενείς αδυναμίες και σοβαρά προβλήματα.
Ποια εκτιμάτε πως είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού τουριστικού προϊόντος;
• Η εξάρτηση από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές αγορές και ο μαζικός χαρακτήρας του τουρισμού
• Η υπερσυγκέντρωση της τουριστικής δραστηριότητας σε συγκεκριμένες περιοχές του ελληνικού χώρου
• Η συγκέντρωση του 50% των αφίξεων των διεθνών επισκεπτών κατά το τρίμηνο Ιούλιος έως Σεπτέμβριος, με δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση του ανθρώπινου δυναμικού του τομέα, στη χρήση των φυσικών πόρων και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Μέσω του Καλλικράτη, είναι ευκαιρία να καταφέρουμε την αναστροφή της αρνητικής κατάστασης, επαναπροσδιορίζοντας και αναβαθμίζοντας ποιοτικά την τουριστική προσφορά και επανατοποθετώντας το ελληνικό τουριστικό προϊόν στις αγορές με ανταγωνιστικούς όρους. Παράλληλα, χρειάζεται να ληφθούν υπόψη και οι λοιπές δομικές αδυναμίες, που ανέδειξε η κρίση και να καθιερωθεί ο ρόλος της κεντρικής διοίκησης στη χάραξη μακροπρόθεσμης τουριστικής πολιτικής.
Σε επίπεδο περιφερειών θα πρέπει να υπάρχει ένας συντονιστικός, στρατηγικός, αλλά και εποπτικός ρόλος, ώστε οι επιμέρους στρατηγικές κατευθύνσεις των προορισμών να έχουν μια συμπληρωματική αλλά και προς την ίδια κατεύθυνση στόχευση και να αποτελούν αρμονικά μέρη μιας ευρύτερης εικόνας και ενός ενιαίου ελκυστικού και ποιοτικού προφίλ. Ως κεντρικό όργανο, οι περιφερειακοί φορείς τουρισμού, θα πρέπει να διασφαλίζουν τη συντονισμένη και ισόρροπη τουριστική στρατηγική, ώστε να μην παρατηρούνται αλληλοεπικαλύψεις, αλλά και κακοδιαχείριση αξιοποιήσιμων πόρων.
Η νέα δομή του “Καλλικράτη” μπορεί να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα στήριξης της οργανωτικής δομής, η οποία θα συσπειρώσει όλες εκείνες τις δυνάμεις, που θα σχεδιάσουν αποτελεσματικά και θα διαχειριστούν ορθολογικά με κοινό όραμα και βιώσιμη προσέγγιση.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση ενός τουριστικού προϊόντος με χαρακτηριστικά αειφορίας, είναι η διαμόρφωση, μέσω του Καλλικράτη, ενός πλαισίου κατάλληλων στρατηγικών επιλογών και κατευθύνσεων για την ανάπτυξη του τουρισμού.
Το υφιστάμενο στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης, που σίγουρα δεν είναι προϊόν στρατηγικού σχεδιασμού, έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές του και έχει κάνει σαφή την αδυναμία του να δώσει αποτελεσματικές λύσεις στις δραματικές αλλαγές και ανακατατάξεις που συμβαίνουν γύρω μας.
Η χαμηλή, έως μηδενική, απόδοση των τεράστιων επενδεδυμένων κεφαλαίων στον τουρισμό είναι περίτρανη απόδειξη ότι βρισκόμαστε σε λάθος δρόμο.
Κατά συνέπεια, είναι εμφανές ότι τίθεται θέμα άμεσου και ριζικού επανασχεδιασμού του μοντέλου οργάνωσης και διαχείρισης του τουρισμού σε επίπεδο εθνικό, αλλά και σε επίπεδο ελληνικών προορισμών.
Η νέα δομή του “Καλλικράτη” μπορεί να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα στήριξης της οργανωτικής δομής, η οποία θα συσπειρώσει όλες εκείνες τις δυνάμεις, που θα σχεδιάσουν αποτελεσματικά και θα διαχειριστούν ορθολογικά με κοινό όραμα και βιώσιμη προσέγγιση.
Η τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες στις συνολικές προσπάθειες εθνικής ανάπτυξης. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τις χώρες με χαμηλό ή μέτριο κατά κεφαλήν εισόδημα, στις οποίες τα οφέλη από την ανάπτυξη τείνουν να επικεντρώνονται στα μητροπολιτικά κέντρα, οδηγώντας σε περιφερειακές ανισότητες και ανομοιόμορφα αναπτυξιακά αποτελέσματα. Οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές πρέπει να υποστηριχθούν, τόσο για να ενισχυθεί η διαπραγματευτική τους δύναμη στις εθνικές πολιτικές διεργασίες, όσο και για να προβάλουν το συγκριτικό ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, έτσι ώστε να μπορέσουν να δραστηριοποιηθούν ενεργά στις προσπάθειες για εθνική ανάπτυξη.
Τι περιθώρια δράσεις υπάρχουν, εν μέσω οικονομικής κρίσης, αφού χρήματα δεν υπάρχουν; Και γενικότερα πώς αντιμετωπίζει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας την οικονομική κατάσταση στην χώρα μας;
Το χρηματικό κόστος και η υποστήριξη των ενεργειών μας αποτελούν το δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα. Το πιο σημαντικό είναι οι διαδικασίες, που απαιτούνται για την έγκριση των δράσεών μας. Παρά το γεγονός ότι δεν λαμβάνουμε εδώ και έτη τα χρήματα, που μας αναλογούν, από την κεντρική κυβέρνηση και παρότι αφιερώνουμε δικούς μας πόρους, εντούτοις απαιτούνται εγκρίσεις από τον ΕΟΤ και τις λοιπές υπηρεσίες, που πολλές φορές κωλυσιεργούν. Εμείς, από την πλευρά μας, με τον κατάλληλο προγραμματισμό, προσπαθούμε να μεγιστοποιήσουμε το αποτέλεσμα σε σχέση με τους πόρους που είναι διαθέσιμοι.
